ที่มา มติชน
บริเวณสันติธรรม
อาคารปฏิบัติธรรม
กุฏิ 
กุฏิ 
โรงทาน
หนังสือแจกฟรี
บ้านอนาลโย 
บ้านอนาลโย 
ทางไปสวนสันติธรรม
ผู้สื่อข่าวมติชนออนไลน์ เดินทางไปสำรวจสวนสันติธรรม ศูนย์ศึกษาปฏิบัติธรรม (สาขาวัดบูรพาราม พระอารามหลวง จ.สุรินทร์) 332/1 หมู่ 6 บ้านโค้งดารา ต.หนองขาม อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี มีรั้วรอบขอบชิดริมถนนลูกรัง ด้านหน้ามีป้ายชื่อสถานที่พร้อมระบุเวลาเปิด 07.00-10.00 น. เดือนกันยายน3-5,10-12,16-18,24-25,30 สถานที่ส่วนบุคคล งดรับแขกนอกเวลาและในวันปิดศูนย์ ที่ประตูเหล็กบานใหญ่เขียนข้อความ"อนุญาตให้เข้ามา ในสวนสันติธรรมได้ เฉพาะผู้มาศึกษาปฏิบัติธรรม เท่านั้น"
บน พื้นที่เกือบ 50 ไร่ มีลานจอดรถรองรับได้จำนวนหนึ่ง บริเวณรอบๆมีการปลูกหญ้าเขียวขจีมีต้นไม้มองดูร่มรื่นบรรยากาศรอบๆศูนย์มี ภูเขาต้นไม้สูงโอบล้อมค่อนข้างห่างไกลจากบ้านเรือนประชาชนซึ่งส่วนใหญ่เป็น ไร่-สวนหลังที่ใกล้สุดประมาณ 3 กิโลเมตร ภายในมีรูปปั้นจำลองพระราชวุฒาจารย์ หลวงปู่อตุโล ตั้งอยู่หน้าอาคารหลังใหญ่สำหรับรับฟังธรรมของลูกศิษย์ พระปราโมทย์ ปาโมชโช(สันตยากร)เจ้าสำนักสวนสันติธรรม พระสายธรรมยุตินิกาย ภายในอาคารมีพระพุทธรูปตั้งอยู่ด้านขวามีอาสนะสำหรับพระสงฆ์ตั้งเรียงอยู่ ด้านซ้ายมีตู้หนังสือและแผ่นซีดีธรรมะวางไว้แจกฟรีสำหรับผู้มาศึกษาธรรมคนละ 1 ชุด หากผู้ที่ต้องการมากกว่านั้นมีป้ายระบุโปรดช่วยค่าผลิตหนังสือและซีดีระบุ ราคาซีดีแผ่นละ 3 บาท หนังสือราคา 10-60 บาท
ถัด ไปเป็นอาคารโรงทานมีโครงหลังคาเปิดโล่งปูพื้นกระเบื้องมีโต๊ะเก้าอี้ยาววาง เรียงไว้สำหรับจัดเตรียมภัตตาหารสำหรับพระสงฆ์รวม 7 รูป และอาหารสำหรับลูกศิษย์ที่ไปปฏิบัติธรรม
จาก นั้นเจ้าหน้าที่ได้พาเดินเข้าไปสำรวจพื้นที่ชั้นในซึ่งมีรั้วไม้กั้นเป็นเขต ปฏิบัติธรรมห้ามส่งเสียงดัง ภายในมีเรือนสีขาวก่อสร้างด้วยปูนยกสูงจากพื้นหลังคามุ้งกระเบื้องมีทั้งหมด 6 หลัง เจ้าหน้าที่เรียกว่า "กุฏิ" ไว้สำหรับผู้ที่มาปฏิบัติทำเรือนแต่ละหลังจากปลูกห่างกันรอบๆมีต้นไม้ล้อม รอบมีทางเดินเชื่อมไปถึงบ้านแต่ละหลัง เรือน 1 หลังอยู่ได้ 1 คน ทำให้คิวจองเข้าปฏิบัติธรรมในเรือน 6 หลังยาวไปถึงปีพ.ศ. 2561
ในส่วนของพระภิกษุสงฆ์เจ้าหน้าที่ไม่ได้พาเข้าไปสำรวจซึ่งมีรั้วไม้กั้นไว้อีกชั้นเช่นเดียวกัน
จาก การสอบถามลูกศิษย์ที่เข้ามาปฏิบัติธรรมส่วนใหญ่เป็นคนนอกพื้นที่เดินทางมา จากจังหวัดอื่นและพื้นที่ระแวกใกล้เคียงที่ขับรถยนต์ส่วนตัวกันมาฟังธรรมและ ฝึกภาวนา ผู้ปฏิบัติธรรมคนหนึ่งเล่าว่า เราหลงงมงายในคำสอนของพระพุทธเจ้าไม่ใช่งมงายในตัวบุคคลท่านไหนสอนดีเราก็ เชื่อถือศรัทธาไม่ว่าจะเป็น หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต พระธรรมวิสุทธิมงคล หรือหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน เจ้าอาวาสวัดป่าบ้านตาด ก็นับถือและการเดินทางมาที่สวนสันติธรรมถือว่าเป็นครั้งแรกหลังจากที่ได้ฟัง ธรรมะจากแผ่นซีดีมากว่า 2 ปี จึงเดินทางมากับภรรยามาฝึกเจริญภาวนา ศีล สมาธิ ปัญญา การเรียนเหมือนแค่รู้แต่ไม่ได้ปฏิบัติก็ไม่รู้ว่าธรรมะที่แท้จริงคืออะไร ถ้าคนที่ไม่ภาวนาก็ไม่เข้าใจ สำหรับเรื่องที่เกิดขึ้นไม่ว่าจะเป็นปัญหาเรื่องเงิน เรื่องที่ดิน เป็นเรื่องของทางโลกทั้งนั้นเราไม่ได้สนใจ
"ที่ มาเพราะหลวงพ่อสอนให้ศรัทธาในองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ส่วนหลวงพ่อปราโมทย์บอกว่าท่านเพียงแค่เป็นผู้สื่อธรรมะออกให้เรายึดปฏิบัติ อย่ายึดในตัวท่านเพราะท่านเป็นเพียงพี่เลี้ยง แต่เข้าใจว่ามันต่างกันคนเป็นร้อยเป็นหมื่นจิตใจแตกต่างกัน ซึ่งจริตแต่ละคนไม่เหมือนกัน บางคนต้องยึดหลวงพ่อถึงจะมา บางคนต้องมาทำบุญถึงจะเข้าวัด บางคนทำมากถึงจะดูดี แต่วันนี้ที่มามาเอาธรรมะล้วนๆแต่คนที่มาถวายไม่รู้ไม่เข้าใจคนที่มาถวาย อะไร ตู้บริจาคก็ไม่มี ให้มาลองดูมาปฏิบัติไม่ใช่เข้าวัดแล้วต้องทำบุญมากๆ"
นายทิตติทรรศน์ จิรปิตุพงศ์ ลูกศิษย์ที่เดินทางมาฟังธรรมะที่สวนสันติธรรมกับเพื่อนอีก 2 คน กล่าวว่า การ ฝึกปฏิบัติต้องลองผิดลองถูกหาทางหลุดพ้น จะมีกี่คนที่เข้าถึงอาจจะมีหลายครูบาอาจารย์ที่ทำได้แต่ไม่ใช่ทุกคน หลวงพ่อปราโมทย์สอนเทคนิคที่เราต้องนำมาปรับให้เข้ากับตัวเองไม่ได้บอกว่า ให้ดูจิตแต่ให้เรารู้สภาพร่างกายเป็นอย่างไร เพื่อจะได้ไม่ฟุ่งซ่าน รู้จักปล่อยวาง งดความอยากมีอยากได้ หากทุกคนรู้ว่าคนเราเกิดมาเพื่ออะไร สุดท้ายก็ต้องตายอยู่ดี ถ้าอยากหลุดพ้นคือไม่ขอเกิดดีกว่า
ทางด้านชาวบ้านในพื้นที่ใกล้เคียงสวนสันติธรรมกล่าว ถึง สถานปฎิบัติธรรมดังกล่าวว่า ไม่ได้เข้าไปฟังธรรมในสวนสันติธรรมมากนักเนื่องจากมีภาระกิจส่วนตัวต้องทำ ไม่สะดวกในการเข้าไปปฎิบัติธรรมหรือฟังธรรมเพราะต้องหาเช้ากินค่ำไม่มีเวลา ไปนั่งปฏิบัติธรรมจะมีบ้างก็พวกผู้สูงอายุที่จะเดินทางไป เพราะทางสวนสันติธรรมระบุเวลาเปิด-ปิดชัดเจน 07.00 - 10.00 น. หากช่วงนอกเหนือเวลาหรือวันที่ทางสวนสันติธรรมไม่ได้กำหนดว่าจะมีการเปิดสวน สันติธรรมก็จะไม่เปิดพื้นที่ให้ใครเข้าไปได้ จะมีก็แต่ชาวกรุงเทพฯขับรถกันมาช่วงที่ทางศูนย์มีงานรถจอดยาวเหยียดสองข้าง ทางยาวเป็น 4 กิโลเมตรมากันแต่เช้ตรู่แล้วสายๆก็กลับ
ชาว บ้านที่อยู่ในละแวกใกล้เคียงบางคนเคยเข้าไปในสวนปฎิบัติธรรม บางคนรู้สึกว่าบรรยากาศไม่ตรงกับความต้องการจึงไม่ได้เข้าไปฟังธรรมหรือปฎิ บัติธรรมอีก แต่ชาวบ้านให้ความเห็นว่าผู้ที่จะเข้ามาที่สวนสันติธรรมเป็นผู้ให้ความสนใจ จากนอกพื้นที่เป็นส่วนใหญ่แม้ว่าส่วนหนึ่งอาจมีผู้ที่อยู่ในพื้นที่ใกล้ เคียงบ้าง แต่ก็คงเป็นส่วนน้อย โดยชาวบ้านบางส่วนได้ยินชื่อเสียงของหลวงพ่อมาบ้างแต่ก็ไม่เคยได้สัมผัสโดย ตรงจึงไม่รู้ข้อเท็จจริงเป็นอย่างไร แม้ว่าจะอาศัยอยู่ในพื้นที่ใกล้เคียงก็ตาม
บางคน เล่าว่า ใน ปีแรกหลวงพ่อปราโมทย์เคยออกมาบิณฑบาตตั้งแต่ช่วงเวลา 06.00 น.แต่ระยะหลังไม่ได้ออกมามีพระอีก 4 รูปออกมาบิณฑบาต ยังได้มีโอกาสสนทนาธรรมกับท่าน ส่วนกฎระเบียบที่ทางวัดจำกัดเวลาเปิด-ปิดคิดว่าแต่ละที่ก็มีกฎเกณฑ์ ส่วนที่ว่าทำให้เดือดร้อนรำคาญใจสำหรับแม่ค้าอาจจะได้ประโยชน์จากการขาย อาหารเครื่องดื่มด้วย
บางคนบอก ว่า เห็น นายทหารยศใหญ่ดูจากหมวกที่วางไว้หน้ารถมาจอดรถคุยด้วยบางคนเป็นหมอมาจาก พิษณุโลกเข้ามาขอพักอาศัยที่บ้านทางเราก็ไม่ขัดข้องช่วยเหลือกันไป
สำหรับ กรณีที่มีการฟ้องร้องกันนั้นชาวบ้านส่วนใหญ่ไม่ค่อยแสดงความคิดเห็นเกี่ยว กับกรณีดังกล่าวมากนัก โดยกล่าวเพียงว่าทราบเรื่องตามที่สื่อนำเสนอข่าวมาบ้าง แต่ก็ไม่ทราบข้อเท็จจริงว่าเป็นอย่างไรและไม่ต้องการแสดงความคิดเห็นเกี่ยว กับเรื่องดังกล่าว
นอกจากนี้ผู้สื่อข่าวยังเดินทางไปสำรวจบ้านอนาลโยซึ่งมีรั้วรอบขอบชิดแบบเดียวกับสวนสันติธรรมอยู่ติดกับสวนสันติธรรม ซึ่งเป็นบ้านของ คุณฐิตินาถ ณ พัทลุง(ผู้เขียนหนังสือเข็มทิศชีวิต) แต่ไม่สามารถเข้าไปภายในบ้าน
