ที่มา มติชน
เมื่อวันที่ 14 กันยายน 2554 ศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน ออกแถลงการณ์ผ่านเว็บไซต์ http://ukrit-mongkolnavin.com หลังได้รับแต่งตั้งเป็นประธานคณะกรรมการ องค์กรอิสระว่าด้วยหลักนิติธรรมแห่งชาติ (คอนธ.) ว่า
ข้อ 1. ได้ทราบว่าคณะรัฐมนตรีมีมติวางระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยหลักนิติธรรม แห่งชาติ พ.ศ. 2554 เพื่อจัดตั้ง " องค์กรอิสระว่าด้วยหลักนิติธรรมแห่งชาติ " เพื่อให้การปฏิบัติหน้าที่ของรัฐสภา คณะรัฐมนตรี ศาล รวมทั้งองค์กรตาม รัฐธรรมนูญ และหน่วยงานของรัฐ เป็นไปตามหลักนิติธรรมอย่างแท้จริง โดยมุ่งหมายให้เกิดความเป็นธรรม ความชอบธรรม และความเสมอภาคของบุคคล ในสังคม เพื่อให้บุคคลมีสิทธิเสรีภาพ และความเสมอภาค ตลอดจนได้รับความ ยุติธรรมตามระบบกฎหมายภายใต้รัฐธรรมนูญ โดยไม่มีการเลือกปฏิบัติที่เกิดจาก อคติต่างๆ ของผู้ที่มีอำนาจบังคับใช้กฎหมาย รวมทั้งยังเป็นการสร้างความเชื่อมั่น ในการลงทุนทั้งในประเทศ และต่างประเทศ กรรมการคณะนี้มีชื่อย่อว่า " คอนธ. "
ข้อ 2. ในขั้นตอนนี้เป็นการวางระเบียบเกี่ยวกับการจัดตั้งคณะกรรมการ คอนธ. ขึ้นเพื่อกำหนดขอบเขตอำนาจหน้าที่การทำงาน ของคณะกรรมการ
ข้อ 3. ระหว่างนี้ ศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน จะเดินทางไปต่างประเทศ ประมาณ 2 สัปดาห์ โดยมีนัดหมายล่วงหน้ามาก่อนประมาณ 1 ปี เมื่อมีคำสั่งแต่งตั้งเป็นประธานคณะกรรมการ คอนธ. และกลับจากต่างประเทศแล้วจะได้เริ่มดำเนินการต่อไป
ข้อ 4. งานสำคัญงานแรกได้แก่การพิจารณาบุคคลที่จะมาร่วมเป็นกรรมการ จำนวนไม่เกิน 12 คน โดยมีหลักการพิจารณาจากนักวิชาการทางกฎหมาย และนักกฎหมายที่เป็นที่ยอมรับกันทั่วไป ได้แก่ คณบดี และอดีตคณะบดี คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย นอกนั้นจะเชิญนักกฎหมายอาวุโสที่ไม่มีตำแหน่งทางการเมือง มีตำแหน่งทางวิชาการในระดับศาสตราจารย์ มาร่วมเป็นคณะกรรมการ
ข้อ 5. ประธานกรรมการฯ มีอิสระในการแต่งตั้งคณะกรรมการ โดยไม่ต้องได้รับความเห็นชอบจากรัฐบาลแนวทางการทำงานจะขอให้กรรมการแต่ละ ท่านจัดตั้งคณะอนุกรรมการตามจำนวนที่สมควร และตามความจำเป็นจากอาจารย์ทางกฎหมายของมหาวิทยาลัยที่มีคุณวุฒิระดับปริญญา เอก ทั้งชายและหญิง ซึ่งยึดมั่นในหลักนิติธรรมในการสอนกฎหมายแก่นิสิต-นักศึกษา และไม่ดำรงตำแหน่งทางการเมือง
ข้อ 6. ภารกิจของคณะกรรมการ " คอนธ. " จะไม่ซ้ำซ้อนกับคณะกรรมการ ชุด ดร.คณิต ณ นคร โดยเป็นกรรมการอิสระทั้ง 2 คณะที่มีภารกิจต่างกัน
ข้อ 7. คณะกรรมการ " คอนธ. " จะไม่ประชุมพิจารณาเรื่องที่มีองค์กรส่วนอื่นๆและภาคประชาชนดำเนินการอยู่ แล้ว เช่น การพิจารณาเรื่องนิรโทษกรรม หรือ การพิจารณาเรื่องที่ดินรัชดาฯ ที่จะเกี่ยวข้องกับอดีตนายกรัฐมนตรี พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร
ข้อ 8. คณะกรรมการจะเผยแพร่การทำงานในรูปแบบการให้ความรู้แก่ประชาชน และบุคคลทุกฝ่ายให้มีความเข้าใจในหลักนิติธรรม ที่ยอมรับนับถือทั่วไปในประเทศ และต่างประเทศ
ข้อ 9. ผลงานของคณะอนุกรรมการทุกคณะเมื่อเข้าพิจารณาในที่ประชุมใหญ่ของ คณะกรรมการและอนุกรรมการแล้วจะได้รับการตีพิมพ์และเผยแพร่เป็นหลัก และ เป็นแนวทางว่าด้วย " กฎหมายและการกระทำที่ชอบด้วยหลักนิติธรรม "
ข้อ 10. ศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน จะยึดมั่นในปณิธานที่ตั้งไว้เมื่ออายุครบ 60 ปี " ทิ้งการเมือง แต่ไม่ทิ้งบ้านเมือง" บัดนี้เมื่อบ้านเมืองมีปัญหาและเป็นปัญหาที่กระทบกับประชาชนทั้งประเทศ จึงไม่อาจนิ่งเฉยอยู่ได้โดยการทำงานนี้ จะไม่มีประโยชน์ตอบแทนแต่ประการใด ไม่ว่าจะเป็นตำแหน่งทางการเมือง หรือเงินตำแหน่ง เงินค่าตอบแทนใดๆ
