ที่มา ประชาไท
การประท้วงของ Occupy Wall Street ได้ใช้หน้ากาก Guy Fawkes เป็นสัญลักษณ์ของการเคลื่อนไหวที่แสดงอำนาจของประชาชนในการต่อสู้ แล้วหน้ากาก Guy Fawkes มาถึงการประท้วงในประเทศไทย โดยปรากฏเคียงคู่กับกลุ่มสยามสามัคคีรวมพลังประท้วงทูตสหรัฐ เมื่อ 15 ธ.ค. ที่เข้ามายุ่งเกี่ยวกิจการภายในของไทย เหตุมาจากกฎหมายอาญามาตรา 112
(ที่มา ผู้จัดการออนไลน์)
ความหมาย Guy Fawkes ของ Occupy Wall Street ที่ใช้สื่อสารในการเคลื่อนไหวของพวกเขากับการประท้วงในประเทศไทย มีความหมายที่แตกต่างกัน
ทำไมต้องเป็น Guy Fawkes
ผู้เข้าร่วมจากเพจ “แก๊งค์หน้ากากต่อต้านทักษิณ - V for Thailand” ผู้ริเริ่มการใช้หน้ากาก Guy Fawkes ในเวอร์ชัน V for Vendetta ได้อธิบายการใช้หน้ากากนี้เมื่อวันที่ 18 ธ.ค. ว่า
“...หลายท่านอาจจะไม่เห็นด้วยกับการไป ประท้วงสถานทูตสหรัฐฯ ในประเด็นเรื่อง ม.112 แล้วพวกเราใส่หน้ากากนี้ ---- สิ่งที่เราอยากจะบอก ก็คือ สหรัฐ กำลังกลัวประเด็น Occupy Wall Street เป็นอย่างมาก หน้ากากนี้เป็นสัญลักษณ์อย่างนึงในการต่อต้านระบอบทุนนิยมสามานย์ด้วยนะครับ เรามุ่งเป้าให้ภาพนี้ออกไปยังสื่อต่างประเทศ เนื่องจาก หน้ากากนี้มีความเป็นสากลสูงมาก และเราเชื่อว่ามันได้ผลครับ หัวใจเรารักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และความถูกต้อง การร่วมต่อต้านกับสิ่งชั่วร้ายในโลกสากล ยุคปัจจุบัน หน้ากากนี้ คือ สัญลักษณ์อย่างนึงครับ…”
ก่อนหน้านี้ เมื่อวันที่ 15 ธ.ค. ได้โพสต์ข้อความรณรงค์ด้วยหน้ากาก V for Vendetta ว่า
“กิจกรรมหน้ากระดานข้อความ ที่เรานำเสนอเพื่อน ๆ ก็คือ ทำ หน้ากากใส่ แล้วพิมพ์ข้อความที่เราอยากสื่อ ถ่ายรูป แล้วอัพรูปขึ้น Facebook เพื่อต่อต้านการกระทำของหน่วยงานต่างประเทศที่เข้ามาแทรกแซงกับเรื่องกฎหมาย ของประเทศไทย ซึ่งเป็นเรื่องไม่ควรกระทำ เนื่องจาก แต่ละประเทศมีจารีต ประเพณี และวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน ด้วยสิทธิ เสรีภาพ ในการแสดงออกอย่างสงบ ประชาชนย่อมมีสิทธิในการต่อต้านการกระทำดังกล่าวของหน่วยงานต่างประเทศที่ เข้ามายุ่งวุ่นวาย ภายใต้แนวทางของเรา คือ เงียบสงบ ไม่ก้าวร้าว แต่สะท้อนสิ่งที่คิดออกมาด้วยประโยคสั้น ๆ”
ในการประท้วงที่ Zuccotti Park นิวยอร์ค Alexandra Ricciardelli ให้เห็นว่าเกี่ยวกับการใช้หน้ากาก Guy Fawkes ว่า “สิ่งนี้ไม่เกี่ยวกับการวางระเบิด แต่เกี่ยวกับความเป็นนิรนามและสันติ”
Jason J. Cross กล่าวว่า “หน้ากากมาจากความคิดของการลุกขึ้นสู้กับรัฐบาล Guy Fawkes เป็นตัวแทนของความจริงที่ประชาชนมีอำนาจแท้จริง”
ผู้ไม่เปิดเผยนามที่เข้าร่วมการประท้วง กล่าวว่า “หน้ากาก Fawkes คือ การต่อสู้กับผู้ครองอำนาจที่กดขี่เรา”
Lewis Call ผู้ช่วยศาสตราจารย์ประวัติศาสตร์ ที่ California Polytechnic ใน San Luis Obispo อธิบายว่า “ในปัจจุบันมีการมองว่า Guy Fawkes เป็นนักต่อสู้เพื่อเสรีภาพ นักต่อสู้เพื่อเสรีภาพส่วนบุคคลต่อระบบปกครองกดขี่” หลังจากเริ่มแรกที่ถูกมองว่าเป็นผู้ก่อการร้ายที่พยายามทำลายอังกฤษ
หน้ากากนี้ปรากฏตัวครั้งแรกหลังจากภาพยนตร์เรื่อง “V for Vendetta” ออกฉายได้สองปี แฮ๊คเกอร์ กลุ่ม Anonymous สวมหน้ากาก Guy Fawkes แบบเดียวกับภาพยนตร์เรื่องนี้ในการประท้วงต่อต้าน Church of Scientology ต่อมาเป็นคือกรณี Wikileaks และล่าสุดคือ Occupy Wall Street [1]
ใครคือ Guy Fawkes และ V for Vendetta
เราน่าจะมารู้สึกกับ Guy Fawkes และหน้ากาก V for Vendetta
Guy หรือ Guido Fawkes เป็นหนึ่งในผู้สมรู้ร่วมคิดในเหตุการณ์จริงในประวัติศาสตร์อังกฤษ เมื่อปี ค.ศ. 1605 ที่เป็นที่มาของตัวละครนิรนาม ในการ์ตูน ของ Alan Moore เรื่อง V for Vendetta สร้างเป็นภาพยนตร์ในปี ค.ศ. 2006 โดยสองพี่น้อง Wachowski
V for Vendetta ในฉบับการ์ตูนและภาพยนตร์เป็นบุรุษที่ไม่มีใครรู้จักตัวจริงของเค้า ที่ซ่อนอยู่ภายใต้หน้ากาก Guy Fawkes
กบฏดินปืน (Gunpowder plot) นั้นเริ่มเกิดขึ้นครั้งแรกในปี 1604 ด้วยสมาชิกเริ่มแรกเพียง 5 คน ต่อมาเพิ่มขึ้นเป็น 13 คน เกิดมาจากกลุ่มคริสตชนนิกายโรมันคาทอลิก ที่มีความไม่พอใจต่อกษัตริย์ James ที่ 1 ซึ่งส่งเสริมนิกาย English Church และกวาดล้างพวกคาทอลิก Fawkes ได้รับหน้าที่เป็นผู้ดูแลเกี่ยวกับดินระเบิด จากประสบการณ์ทางทหารและ ความเชี่ยวชาญทางด้านวัตถุระเบิดของเขา โดยการวางแผนเช่าห้องใต้ถุนของรัฐสภาเพื่อเก็บดินปืนไว้ทั้งหมด 36 ถัง (820 kg) เพื่อจะระเบิดอาคารรัฐสภาของอังกฤษไปพร้อมกับ กษัตริย์ James I
Guy Fawkes ถูกจับกุมตัวในวันที่ 5 พฤศจิกายน ค.ศ.1605 และได้ถูกประหารชีวิตอย่างทารุณ โดยการใช้ม้าแยกร่าง ตัดหัวเสียบประจาน
ต่อมาภายหลังรัฐบาลอังกฤษได้กำหนดให้เป็นวันสำคัญที่มีการเฉลิมฉลอง ระลึกถึงความกล้าหาญ ต่อสู้เพื่อเสรีภาพและความยุติธรรม โดยมีการจัดงาน Guy Fawkes Night หรือเรียกอีกอย่างว่า Bonfire Night ตรงกับวันที่ 5 พฤศจิกายน ของทุกปี
ส่วน V for Vendetta เป็นตัวละครในเหตุการณ์สมมติ เขาเป็นผู้ยืนหยัดต่อสู้เพียงผู้เดียวกับรัฐบาลอังกฤษที่กลายเป็นเผด็จการ เบ็ดเสร็จของอังกฤษ ภาพยนตร์เรื่อง V for Vendetta เป็นที่ถกเถียงกันอย่างแพร่หลายใน forum ต่างๆว่าจริงๆแล้ว ผู้ที่ซ่อนตัวเองอยู่ภายใต้หน้ากากนั้นคือใครกันแน่ [2]
Guy Fawkes และ V for Vendetta กับความหมาย
สลิ่มกลุ่ม V for Thailand อาจจะตีความว่าเฉพาะการต่อต้านรัฐบาลเผด็จการเบ็ดเสร็จ โดยเลือกใช้ความหมายของภาพยนตร์ V for Vendetta และตีความระบบเสียงข้างมากเป็นเผด็จการรัฐสภา ที่นำไปสู่เผด็จการเบ็ดเสร็จโดยนักการเมืองชั่วร้าย และไม่ได้สนใจ Guy Fawkes ผู้เป็นต้นกำเนิด
เสื้้อแดงอาจจะเห็นว่า Guy Fawkes เป็นพวกต่อต้านระบบสมบูรณาญาสิทธิราช เพราะแผนวางระเบิดที่มุ่งสังหารกษัตริย์ เจมส์ที่ 1
ตามประวัติศาสตร์ Guy Fawkes ลุกขึ้นต่อสู้เพื่อเสรีภาพในการแสดงออก และเสรีภาพในการนับถือศาสนา และสำหรับ V for Vendetta ได้สืบทอดเจตจำนงการต่อสู้เพื่อเสรีภาพ
แต่การสื่อสารของ V for Thailand ต่อสังคมโลก อาจจะสร้างความสับสน ในเมื่อพวกเขาใช้หน้ากาก Guy Fawkes ที่ต่อสู้เพื่อเสรีภาพในการแสดงออก มาปกป้องกฎหมาย ม.112 ที่ปิดกั้นเสรีภาพในการแสดงออกเสียเอง
(ที่มา ผู้จัดการออนไลน์)
อ้างอิง
[1] Tamara Lush and Verena Dobnik, Occupy Wall Street: Vendetta Masks Become Symbol Of The Movement, AP / The Huffington Post, November 04, 2011
[2] mbos, Guy Fawkes, Gunpowder Plot and Real Identify of V, http://mbos.multiply.com/journal/item/21