นายกฯตลอดกาล

ที่มา ไทยรัฐ

ในสามท่านผู้นำ สมัยสามก๊ก ดูเหมือนเล่าปี่จะถูกเขียนให้เป็นพระเอก ซุนกวน เป็นพระรอง ส่วนโจโฉ ถูกเขียนให้เป็น “ตัวโกง” ค่าที่โหดร้ายใจดำที่สุด

เมื่อโจโฉมีอำนาจ ก็เริ่มกวาดล้างคนทั้งเมืองซีจิ๋ว แก้แค้นแทนพ่อ เมื่อปราบกบฏฮูโต๋ได้ ก็ฆ่าคนทั้งเมือง ไม่ว่าจะเป็นคนเลือกข้างหรือไม่เลือกข้าง

แต่ในความโหดร้ายใจดำ...โจโฉก็ยิ่งใหญ่เหนือผู้นำรุ่นเดียวกัน

เพราะความใจกว้าง

ตำนานสามก๊ก ตอนที่ 36 ฉบับภาษาจีน เขียนว่า หลังจากชนะเด็ดขาดในสงครามกัวต๋อ ระหว่างการรวบรวมสินศึก ทหารโจโฉพบจดหมายมัดใหญ่ อยู่ในกองหนังสือของอ้วนเสี้ยวคู่ศึก

ลูกน้องโจโฉเปิดอ่าน...ทุกฉบับเป็นของขุนศึกคนสำคัญในกองทัพโจโฉ ลอบเขียนไปสวามิภักดิ์อ้วนเสี้ยว

ตามกฎทัพ เจ้าของจดหมายจะต้องถูกจับฆ่า โทษฐาน ทรยศกบฏศึก

แต่ข้อเสนอนี้ โจโฉไม่สนใจ เขาบอกกับทีมเสนาธิการ ความเข้มแข็งของกองทัพอ้วนเสี้ยวนั้น อย่าว่าแต่ขุนทหารในกองทัพจะถอดใจ “ขนาดแม่ทัพ อย่างข้าพเจ้า

ก็ยังคิดว่าจะเอาตัวไม่รอด”

แทนการเปิดอ่านจดหมาย สอบสวนหาเครือข่ายขุนทหารนอกแถว...เพื่อประหาร โจโฉสั่งทันที ให้เผาจดหมายทิ้ง

ผลที่ตามมา แทนที่กองทัพโจโฉจะระส่ำระสาย เพราะจิตใจแม่ทัพนายกองหวั่นไหว เพราะกลัวคิวเช็กบิล...กองทัพโจโฉกลับเข้มแข็งมั่นคงยิ่งขึ้น เพราะขุนทัพนายกองอุ่นใจ คลายวิตกกังวล

แต่ความใจกว้าง ไม่เอาความผิดทหารกบฏ ก็ถูกวิจารณ์ว่า สถานการณ์ขณะนั้น อ้วนเสี้ยวแม้จะแพ้ แต่ก็ยังครองเมืองกิจิ๋ว อิวจิ๋ว เชงจิ๋ว และเป๊งจิ๋ว รวม 4 จิ๋ว ซึ่งมีพื้นที่กว้างใหญ่ไพศาลไว้ในมือ

ด้านหน้าโจโฉมีอ้วนเสี้ยว ด้านหลังและด้านข้าง มีเล่าเปียว กับเล่าปี่

ซุนกวนก็ยังครองกำลังเข้มแข็งอยู่ทางกังตั๋ง

ยุทธศาสตร์ของโจโฉตอนนั้น ถูกล้อมอยู่ในแนวรบชั้นใน ยึดผลประโยชน์ยาวไกล การสวบสวนเอาผิดขุนทัพนายกองปันใจ สั่งประหารพวกหนึ่ง แต่พวกที่เป็นเครือข่าย ก็อาจบ่าไหลหนี

ยุทธศาสตร์เพื่อเอาชนะ...โจโฉต้องชูธงนำ...ความสมัคร สมานสามัคคี

ความใจกว้างของโจโฉมีอีกหลายครั้ง การรบที่อ้วนเซีย เตียวสิ้วฆ่าโจงั่งลูกชายคนโตโจโฉ และขุนศึกสำคัญบางคน แต่เมื่อการเมืองพลิกผัน โจโฉก็รับเตียวสิ้วเอาไว้ ตั้งให้เป็นใหญ่

เตียวสิ้วก็สนองคุณ รบเอาชนะยึดดินแดนได้มากมาย เอกภาพดินแดนภาคเหนือ โจโฉได้มาเพราะเตียวสิ้วคนนี้เอง

เพราะมีหัวใจอย่างนี้ ท่านผู้นำที่ถูกจารึกว่าโหดร้ายใจดำที่สุด จึงถูกจารึกอีกด้านว่า ใจใหญ่ที่สุด ใหญ่เพราะรู้จักหักความแค้น ให้อภัยศัตรูคู่ศึก นำมาใช้เป็นกำลังสำคัญได้

โจโฉคนนี้แหละ อาจารย์หม่อมคึกฤทธิ์ ปราโมช ท่านยกย่องไว้ในสามก๊ก ฉบับนายทุนว่า

นายกฯตลอดกาล

นักการเมืองสมัยหลังๆ กระทั่งสมัยนี้ หันไปทางไหน... สำรวจหัวใจแล้ว มีอยู่นิดเดียว ผู้นำหัวใจเท่านี้ เป็นได้แค่ นายกฯขัดตาทัพ หรือไม่ก็นายกฯชั่วคราว.

กิเลน ประลองเชิง