ที่มา ประชาไท
ในการให้สัมภาษณ์แก่สำนักข่าว The Independent[1] นักข่าวถามยิ่งลักษณ์เกี่ยวกับกฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ มีข้อความบางตอนที่สำคัญดังนี้:
“ประเด็นนี้เป็นปัญหาใหญ่ที่ละเอียดอ่อน และเราต้องการผู้เชี่ยวชาญที่จะอภิปรายเรื่องนี้” เธอกล่าว “ดิฉันไม่ต้องการให้คนไทยใช้กฎหมายนี้บ่อยเกินไป และไม่ต้องการให้คนไทยใช้กฎหมายนี้แบบผิดๆ”[2]
เธอ ชี้ด้วยว่า รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน (ซึ่งนำมาใช้หลังจากการรัฐประหาร พ.ศ. 2549 ที่ทำให้พี่ชายของเธอ นายทักษิณ ชินวัตร หลุดจากตำแหน่ง) น่าจะมีการปรับปรุงแก้ไขหลังจากผ่านกระบวนการปรึกษาหารือกันแล้ว
“เราจะถามประชาชนก่อนว่า ต้องการรัฐธรรมนูญฉบับไหน เราต้องจัดให้มีการประชาพิจารณ์ในประเด็นนี้” เธอกล่าว “แต่เราจะไม่กล่าวถึงเรื่องนี้เป็นเรื่องลำดับต้นๆ สำหรับดิฉัน สิ่งแรกที่ต้องทำคือการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจ”[3]
…
ธิดา ถาวรเศรษฐ์ ประธานกลุ่ม นปช. กล่าวว่า กลุ่มเคลื่อนไหวต้องการให้มีการร่างรัฐธรรมนูญใหม่และทบทวนกฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ
“เราอยากให้มีคณะกรรมการและตัวแทนมาศึกษาและหารือกันเกี่ยวกับรัฐธรรมนูญฉบับใหม่” เธอกล่าว “ไม่ใช่แก้แค่กฎหมายหมิ่นฯ นั่นเป็นแค่ประเด็นหนึ่งเท่านั้น”
ความคิดเห็นของ BP:
1. ถ้าความจำของ BP ยังดีอยู่ ครั้งสุดท้ายที่มีการแก้ไขกฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพคือในสมัยรัฐบาล ทหาร/รัฐบาลที่มาจากการแต่งตั้งของทหารในช่วงทศวรรษ 1970 เพราะฉะนั้น อย่าคาดหวังว่าจะมีการแก้ไขได้รวดเร็วทันใจ เพราะการพยายามแก้ไขจะปลุกข้ออ้างที่ว่า “ทักษิณคิดล้มเจ้า” ขึ้นมาทันที
2. คำตอบของยิ่งลักษณ์ค่อนข้างคลุมเครือ และ BP จะไม่ประหลาดใจเลย ถ้าเธอโยนเรื่องนี้ไปให้คณะกรรมการสักชุดเป็นคนจัดการ (นี่คือสิ่งที่ BP ตีความคำว่า “ผู้เชี่ยวชาญที่จะอภิปรายเรื่องนี้”) และวิธีนี้ดูเหมือนค่อนข้างสอดคล้องกับกระบวนการที่ธิดาต้องการ หน้าที่นี้จะตกเป็นของกรรมการรัฐสภา คณะกรรมการชุดใหม่ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ หรือคณะกรรมการชุดคณิตที่จะเข้ามาดูแลเรื่องนี้?
3. ฉะนั้น คุณผู้อ่านก็คงพอเห็นแนวทางคร่าว ๆ เช่นเดียวกับประเด็นนิรโทษกรรม เรื่องเศรษฐกิจต้องมาก่อน รัฐบาลจะมีเวลา 6-12 เดือนก่อนที่คณะกรรมการจะทำรายงานสรุปพร้อมทางเลือก ปัญหาที่อาจเกิดขึ้นอย่างหนึ่งในกระบวนการนี้ก็คือ ถ้าระหว่างนั้นมีใครสักคน/หลายคนเกิดถูกจับภายใต้กฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุ ภาพหรือพระราชบัญญัติคอมพิวเตอร์ ยิ่งลักษณ์และรัฐบาลของเธอจะแสดงออกอย่างไร? หากมีคดีของใครสักคนที่มีชื่อเสียง[4] ต้องขึ้นพิจารณาในศาล?
4. อนึ่ง รัฐมนตรีไอซีทีคนใหม่จะร่วมมือกับคณะปฏิบัติงานที่ตั้งขึ้นมาแล้วในการค้นหา จับกุมผู้แสดงความคิดเห็นที่เข้าข่ายหมิ่นสถาบันกษัตริย์ทางอินเทอร์เน็ต หรือไม่? คณะปฏิบัติงานนี้จะถูกยุบทิ้งหรือเปล่า? ตอนนี้คงยากเพราะเดี๋ยวก็โดนข้อหา “ทักษิณคิดล้มเจ้า” ขึ้นมาอีก แต่ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับใครจะเข้ามาเป็นรัฐมนตรีไอซีที[5] รัฐมนตรีคนใหม่อาจใช้วิธีค่อย ๆ ตัดงบประมาณของคณะปฏิบัติงานลงไปเรื่อย ๆ ก็ได้ ตราบใดที่ข้อ 3 ยังไม่เกิดขึ้น รัฐบาลยิ่งลักษณ์อาจเอาตัวรอดไปได้ในระยะสั้น คนเสื้อแดงจำนวนมากต้องการความก้าวหน้า กองทัพและข้าราชการจะคอยต่อต้านขัดขวาง ดังนั้น รัฐบาลคงต้องรักษาสมดุลไว้อย่างยากลำบาก ซึ่งอาจสะดุดล้มคว่ำได้ง่าย ๆ จากคดีใดคดีหนึ่งหรือการจับกุมใครขึ้นมา