โปรไบโอติก มหัศจรรย์จุลินทรีย์ : อีกหนึ่งทางเลือกของการมีสุขภาพดี

ที่มา มติชน

“ยา” เป็นหนึ่งในปัจจัยสี่ที่มนุษย์ทุกคนจำเป็นต้องใช้เพื่อบรรเทาอาการเจ็บป่วยของร่างกาย แน่นอนว่าผลดีย่อมคู่มากับผลเสีย อาการเจ็บป่วยทุเลาลง

แต่ในรายที่แพ้ยาปฏิชีวนะหรือมีอาการข้างเคียง ผลร้ายของมันมีตั้งแต่อาการเล็กน้อยไปจนกระทั่ง “ถึงชีวิต”
“อาหาร” เป็นหนึ่งในปัจจัยสี่ที่นอกจากเพิ่มพลังงานให้ร่างกาย อาหารบางชนิดยังทำหน้าที่เป็นยารักษาโรคได้อีกด้วย และนี่คืออีกหนึ่งทางเลือกสำหรับการมีสุขพลานามัยดี

ทุกวันนี้ประเทศตะวันตกหันกลับมาใช้ธรรมชาติบำบัดกันอย่างมาก อาทิ การนำตัวทากมาดูดเลือดที่คั่งในแผล หรือการใช้หนอนตัวอ่อนแมลงวันมากินเนื้อเน่าที่ปากแผล แต่ที่แพร่หลายอย่างสำคัญที่สุดคือการหันมาใช้โปรไบโอติกเพื่อเสริมสร้างสุขภาพของระบบภูมิคุ้มกัน

ทศวรรษ 1980 นักวิทยาศาสตร์เริ่มค้นพบว่าจุลินทรีย์บางชนิดสามารถช่วยปรับปรุงการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันเพื่อควบคุมอาการป่วยและโรคเรื้อรังที่ไม่ได้เกิดจากเชื้อโรคได้ โดยเฉพาะภูมิแพ้ แนวคิดดังกล่าวได้รับการทดลองและพัฒนา จนปัจจุบันมีการศึกษาอย่างจริงจังและเรียกจุลินทรีย์ชนิดดีนี้ว่า “โปรไบโอติก” หรือ “สิ่งมีชีวิตที่ส่งเสริมการมีชีวิต”

แกรี่ บี. ฮัฟฟ์นาเกิล ด๊อกเตอร์ทางด้านอายุรกรรมจุลชีววิทยาและภูมิคุ้มกันวิทยา ร่วมกับ ซาร่าห์ เวอร์นิก นักเขียนเพื่อสุขภาพ ได้จับมือกันเขียนหนังสือเพื่อให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับโปรไบโอติกแบบอ่านง่าย ปฏิบัติได้จริง ชื่อว่า “The Probiotic Revolution” ทางสำนักพิมพ์มติชนได้นำมาจัดทำเป็นภาคภาษาไทยชื่อว่า “โปรไบโอติก มหัศจรรย์จุลินทรีย์ ทางเลือกใหม่เพื่อสุขภาพดี” แปลโดย บุญส่ง รักวิริยะ เพื่อเป็นตำราดูแลสุขภาพอย่างยั่งยืน
“โปรไบโอติก” คือจุลินทรีย์ทุกชนิดที่เป็นมิตรต่อสุขภาพ พบอยู่ในร่างกายขณะที่ยังมีชีวิตอยู่ มักจะอยู่ในระบบย่อยและระบบทางเดินอาหาร

ผู้ใช้ส่วนมากยังรู้กันแค่ว่า “โปรไบโอติก” ก็คือโยเกิร์ตที่กินแล้วช่วยระบายเท่านั้น แต่คุณสามารถหาจุลินทรีย์โปรไบโอติกได้ในผลิตภัณฑ์จากโยเกิร์ต เนยแข็ง อาหารหมักบ่ม เช่น มิโสะ กิมจิ ผักดอง(อ่านฉลากสินค้าให้ดี มองหาผักดองในน้ำเกลือและต้องไม่มีส่วนผสมของน้ำส้ม เพราะน้ำส้มจะรักษาผักไม่ให้เน่า แต่ไม่ได้เพิ่มโปรไบโอติก)
หน้าที่ของโปรไบโอติกคือ ส่งเสริมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย แต่โปรไบโอติกจะทำหน้าที่ได้ก็ต่อเมื่อพวกมันสามารถเข้าไปเจริญและแพร่พันธุ์เพิ่มจำนวนประชากรในร่างกายของเรา

ดังนั้น การกินโปรไบโอติกที่เข้าไปในร่างกายเราแล้วตายหรืออ่อนแอเกินกว่าจะสืบพันธุ์เพิ่มจำนวนได้ จึงเป็นการเสียเงินโดยเปล่าประโยชน์

“โปรไบโอติก มหัศจรรย์จุลินทรีย์ ทางเลือกใหม่เพื่อสุขภาพดี” เปิดโลกทัศน์การแพทย์ยุคศตวรรษที่ 21 ให้แก่บุคลากรทางการแพทย์และธรรมชาติบำบัด หนังสือเล่มนี้นำเสนอบทบาทของโปรไบโอติกในฐานะเป็นปัจจัยพื้นฐานต่อการมีสุขพลานามัยดีของมนุษย์ นำเสนอเรื่องราวทุกด้านของจุลินทรีย์ที่เป็นมิตรต่อสุขภาพชนิดนี้ เน้นย้ำถึงความสำคัญของโปรไบโอติกที่มีต่ออวัยวะหลัก เช่น หัวใจ ตับ ไต ปอด และระบบย่อยอาหาร ที่สามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันในร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ

รวมถึงผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นหากร่างกายมีจุลินทรีย์ชนิดดีน้อยเกินไป นั่นคือ มันจะเปิดโอกาสให้จุลินทรีย์ที่ไม่เป็นมิตรขยายจำนวนมากขึ้น ส่งผลกระทบโดยตรงต่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้เกิดโรคต่างๆ ตามมาอีกมากมาย นอกจากนั้นยังแนะนำอาหารที่อุดมไปด้วยโปรไบโอติก รวมถึงสูตรอาหารโปรไบโอติก ทำตามได้ กินได้จริง ไม่ยุ่งยาก

ทุกอย่างในโลกมีสองด้านเสมอ รู้จักใช้ให้เพียงพอในปริมาณที่พอดี ใช้ให้สมดุลเพื่อร่างกายสมดุล