ที่มา มติชน
เอ่ยถึง “ดร.โจเซฟ นีดแฮม” นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกต้องยกนิ้วให้
ในหมู่ชาวจีน ดร.โจเซฟ นีดแฮมคือนักวิทยาศาสตร์ชาวอังกฤษผู้หลงใหลศาสตร์แห่งโลกตะวันออก นีดแฮมได้รับการยอมรับและยกย่องจากชาวจีนค่อนข้างมาก เหตุเพราะเขาทุ่มเทเวลายาวนานถึงครึ่งศตวรรษในการนำความจริงที่ถูกฝังออกมาให้โลกได้ประจักษ์ความสามารถในการค้นพบแนวคิดสำคัญทางวิทยาศาสตร์ของชาวจีน รวมถึงสิ่งประดิษฐ์อันน่าทึ่งก่อนชาวตะวันตก ผ่านหนังสือชุดสารานุกรมวิทยาศาสตร์อันโด่งดังชื่อ “Science and Civilisation in China” คัมภีร์วิทยาศาสตร์และอารยธรรมจีนโบราณชั้นยอด ได้รับการตีพิมพ์ออกมาถึง 27 เล่ม
“Science and Civilisation in China” ช่วยเปิดโลกจีนและเปิดหูเปิดตาชาวตะวันตกที่เคยมองว่าดินแดนหลังม่านไม้ไผ่ล้าหลังและป่าเถื่อน ที่สำคัญคัมภีร์ชุดนี้ถูกใช้เป็นหนังสืออ้างอิงอย่างกว้างขวางทั้งในหมู่นักวิทยาศาสตร์และนักประวัติศาสตร์ และทำให้นีดแฮมได้รับการยกย่องให้เป็นผู้บุกเบิกงาน “จีนศึกษา” คนแรกๆ ของโลก
ผลงานชิ้นเอกของนีดแฮมทำให้ “โรเบิร์ต เทมเพิล” นักวิทยาศาสตร์รุ่นน้องนำผลงานของนีดแฮมมาย่อยลงให้เหลือเพียงเล่มเดียว ในแบบที่เหมาะสำหรับผู้อ่านทั่วไปได้มีโอกาสทำความรู้จักกับวิทยาศาสตร์และสิ่งประดิษฐ์ที่ชาวจีนริเริ่มคิดค้น ผ่านหนังสือ “The Genius of China : 3,000 years of Science, Discovery and Invention” หนังสือเล่มนี้เปิดเผยความจริงอันน่าตื่นตะลึงว่า ชาวจีนเป็นผู้ค้นพบหลักการและสร้างสิ่งประดิษฐ์ทางวิทยาศาสตร์ก่อนชาวตะวันตกหลายร้อยสิ่ง เป็นเวลาหลายร้อยหลายพันปี
ตัวอย่าง “แท่นพิมพ์กูเทนเบิร์ก” วลีติดปากที่แบบเรียนกล่อมให้เราเข้าใจว่า โยฮัน กูเทนเบิร์ก คิดค้นระบบการพิมพ์แบบใช้ตัวเรียงพิมพ์และทำให้เกิดการพิมพ์สมัยใหม่ขึ้นในโลก ความเชื่อนั้นถูกลบล้างด้วยหลักฐานที่เปิดเผยว่า ชาวจีนต่างหากที่เป็นผู้เริ่มต้นคิดค้นขึ้นมาก่อนชาวตะวันตกจะรู้จักนับพันปีเสียด้วยซ้ำ
เราทุกคนรู้จัก “คันไถ” ชาวนาใช้คันไถในการเกษตร แต่ไม่เคยรู้เลยว่า ต้นกำเนิดอยู่ที่จีน
ในกาสิโนทุกหัวมุมเมืองมีไพ่ไว้ต้อนรับนักเสี่ยงโชค แต่จะมีใครรู้ว่า “ไพ่” ที่กำลังเล่นอยู่ ต้นกำเนิดอยู่ที่จีน
โกลเด้นเกต ได้ชื่อว่าเป็นสะพานแขวนที่ยาวที่สุดในโลกแต่น้อยคนจะรู้ว่า “สะพานแขวน” ต้นกำเนิดอยู่ที่จีน
ทุกคนรู้จักอานุภาพร้ายแรงของ “ก๊าซพิษ ระเบิดควัน แก๊ซน้ำตา” แต่ใครจะรู้ว่า ต้นกำเนิดอยู่ที่จีน
ภูมิปัญญาของชาวจีนก่อให้เกิดสิ่งประดิษฐ์มากมาย เช่น แผนที่ดวงดาวฉบับสมบูรณ์ การตรวจจับแผ่นดินไหว ว่าว เหล็กกล้า ร่มชูชีพ ระหัดวิดน้ำ จรวด กระดาษ การใช้ฮอร์โมนไทรอยด์ ฯลฯ ทั้งภาคเกษตรกรรม ดาราศาสตร์ วิศวกรรม เทคโนโลยีอุตสาหกรรม การแพทย์ คณิตศาสตร์ การคมนาคม การสงคราม ฯลฯ ชาวจีนริเริ่มแนวคิด สร้างสิ่งประดิษฐ์ และทำให้มนุษย์รุ่นหลังสะดวกสบายมากขึ้น
ไม่แปลกที่ชาวจีนคิดค้นสิ่งประดิษฐ์ แต่น่าทึ่งที่สิ่งประดิษฐ์โดยฝีมือชาวจีนลบล้างความเชื่อที่มีต่อชาติตะวันตกอย่างสิ้นเชิง
100 สิ่งประดิษฐ์ที่ว่านั้น คนไทยจะได้รับรู้ผ่านหนังสือชื่อ The Genius of China ต้นกำเนิด 100 สิ่งแรกของโลก
ปี 2552 จีนจัดกิจกรรมการคัดเลือก “10 มิตรชาวต่างชาติที่ดีที่สุดในโลกของจีน” จากการลงคะแนนคัดเลือกของประชาชนชาวจีนผ่านทางอินเตอร์เน็ต โดยรางวัลดังกล่าวเป็นหนึ่งในกิจกรรมที่จัดขึ้นเพื่อร่วมฉลองในโอกาสครบ 60 ปี ของการสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีน
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงได้รับการคัดเลือกจากประชาชนจีนให้เป็น 1 ใน 10 ด้วยคะแนนสูงมาก
ครั้งนั้น สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้พระราชทานพรด้วยสองภาษาทั้งไทยและจีนว่า “ขอให้คนไทยและคนจีนศึกษาจากกันและกัน และให้มีความรู้สึกที่ดีต่อกัน เป็นเพื่อนกัน”
นี่คือเหตุผลที่เราควรอ่าน The Genius of China ต้นกำเนิด 100 สิ่งแรกของโลก
การก้าวกระโดดของจีนหลายๆ ด้าน ทำให้จีนกลายเป็นประเทศที่มีเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับสองของโลก
เปลี่ยนจากประเทศกำลังพัฒนาไปสู่ความเป็นมหาอำนาจ เปลี่ยนจากประเทศคอมมิวนิสต์ที่ประชากรอดอยากยากแค้น ขนาดที่ว่าบางครอบครัวเอาลูกหลานมาแลกกันเพื่อฆ่ากินเป็นอาหาร มาสู่โรงงานผลิตสินค้าของโลก
ยังมีคู่มือให้เราได้เรียนรู้จีนในแง่มุมต่างๆ อีกมากมาย อาทิ สถานการณ์โลกกับการทูตจีน,ครองแผ่นดินจีน พรรค ผู้นำ อำนาจรัฐ, บันทึกการทูตจีน 10 เรื่อง, ลูกจีนรักชาติ, จีนจับใจ, มังกรทะยาน คชสารผยอง, 1421 ปีที่จีนค้นพบโลก ฯ
ทั้งหมดล้วนเป็นเรื่องราวของชาติมหาอำนาจ ที่ควรรับรู้ เรียนรู้ และรับมือ