ชีวิต (ในกรง) เพื่อประชาธิปไตย

คอลัมน์: รายงานพิเศษ

หากมองย้อนกลับไปในอดีตของรัฐธรรมนูญ ปี 2540 ซึ่งเกิดขึ้นจากเหตุการณ์พฤษภาทมิฬเมื่อปี พ.ศ. 2535 และหลังจากนั้นรัฐบาลเคยปฏิรูปการเมืองให้เป็นประชาธิปไตยอย่างแท้จริงอีกเลย จนกระทั่ง เกิดวิกฤติการอดอาหารประท้วงหน้ารัฐสภาของ ร.ต.ฉลาด วรฉัตร เพื่อให้มีการร่างรัฐธรรมนูญ ปี 2540 โดยนายมารุต บุนนาค (ประธานรัฐสภาขณะนั้น) ได้พยายามปลดชนวนโดยตั้งคณะกรรมการพัฒนาประชาธิปไตยขึ้นและในที่สุดเราก็ได้รัฐธรรมนูญที่ได้ชื่อว่า

“รัฐธรรมนูญฉบับประชาชน”
วันนี้ร.ต.ฉลาด วรฉัตร อดีตนักการเมืองยังคงขังตัวเองอยู่ในคุกหน้ารัฐสภามาเป็นแรมปี และยืนยันว่าจะขังตัวเองไปตลอดชีวิต หากไม่มีการยกเลิกรัฐธรรมนูญฉบับปี 2550 และพ.ร.บ.ทุกฉบับที่ออกโดยสภานิติบัญญัติแห่งชาติในยุคคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติ (คมช.) และได้ให้สัมภาษณ์ในรายการ “ชมรมฟ้าใหม่” ต่อสถานการณ์บ้านเมืองขณะนี้ว่า

คิดว่าจะได้ออกจากกรงขังเมื่อไหร่ ?
คงยาก มีแต่คนเสนอที่จะแก้ไขรัฐธรรมนูญ แต่ก็ยังไม่ประสบความสำเร็จ ยืนยันว่าการแก้ไขกับการยกเลิกเป็นคนละประเด็นกัน เรามีความจำเป็นที่จะต้องยกเลิกรัฐธรรมนูญ 50 อย่างเร่งด่วน ไม่เช่นนั้นจะเกิดปัญหาการปกครองระบอบประชาธิปไตยที่ล้มเหลว

แต่ตอนนี้คงไม่มีหวังที่จะยกเลิกรัฐธรรมนูญ 50 แล้ว เพราะในสังคมไทยไม่มีใครคิดที่จะยกเลิกรัฐธรรมนูญเลย ที่ไม่พูดเรื่องยกเลิกเพราะอาจจะกลัวถูกข้อหากบฏ ซึ่งตามข้อเท็จจริงแล้วการปกครองระบอบประชาธิปไตย เราจะใช้กฎหมายที่ออกโดยเผด็จการมาปกครองประเทศไม่ได้ และไม่มีนิติธรรมสากลโลกประเทศไหนทำกัน พี่น้องคนไทยอย่าสับสนขอให้คิดเพียงแต่ว่าประชาธิปไตยเป็นเพียงการปกครองบริหารประเทศ ส่วนโครงสร้างประชาธิปไตยกับโครงสร้างเผด็จการแตกต่างกัน

แต่ประเทศเราใช้โครงสร้างเผด็จการจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชบางส่วนมาโดยตลอด และเราก็ต่อต้านเผด็จการมาเป็นระยะๆ แต่ไม่เคยประสบความสำเร็จ จนมีเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญมาถึง16-17 ฉบับ รัฐธรรมนูญในระบอบประชาธิปไตยจะเปลี่ยนแปลงหรือยกเลิกกระทำไม่ได้เพราะมีกฎหมายอาญา ม.112-114 คุ้มครองอยู่
ม.112 หมายความว่า ถ้าคนที่ทำการปฏิวัติ-รัฐประหาร ถือว่าเป็นคนหมิ่นพระมหากษัตริย์มีโทษจำคุก 3-15 ปี คณะบุคคลใดที่มาล้มล้างรัฐธรรมนูญฉบับแรกของประเทศถือเป็นกบฏ มีโทษประหารชีวิต ม.114 ประชาชนผู้ใดรู้เห็นการกบฏ การปฏิบวัติ รัฐประหาร แล้วปกปิด มีความผิด 3-15 ปี แต่ประชาชนคนไทยไม่ได้รับรู้กฎหมายนี้อย่างถ่องแท้

ทำอะไรเผด็จการไม่ได้เพราะมี ม.309 ของรัฐธรรมนูญ 50 คุ้มครองอยู่ ?
ประชาชนไทยได้รัฐธรรมนูญฉบับแรกซึ่งเป็นฉบับถาวรเมื่อปี 2475 หลังจากนั้นเมื่อเปลี่ยนแปลงการปกครองแล้ว รัฐธรรมนูญล้วนมาจากเผด็จการแทบทั้งหมด ยกเว้นรัฐธรรมนูญ ปี17 และรัฐธรรมนูญ ปี 40 ที่มาจากประชาชน แต่ก็ถือว่ารัฐธรรมนูญเหล่านี้ไม่ได้แก้ไขมาจากรัฐธรรมนูญฉบับถาวร เป็นการแก้ไขมาจากรัฐธรรมนูญฉบับของเผด็จการ จึงติดเชื้อกันมาจนถึงทุกวันนี้

รัฐธรรมนูญ ปี 40 แก้ไขมาจากรัฐธรรมนูญ ปี 34 จึงมีปัญหา หากเรายึดอำนาจเป็นของประชาชนเราจะต้องได้รัฐธรรมนูญที่มาจากรัฐธรรมนูญฉบับแรก 10 ธันวาคม 2475 นำมาแก้ไขและพัฒนาไปตามความเจริญของโลกให้สอดคล้องกับพรรคการเมือง แต่ตอนนี้สถานบันพรรคการเมืองถูกเผด็จการทำลายไปหมดแล้ว ดูได้จากการตั้งมีองค์กรอิสระขึ้นมากมากมายให้มีอำนาจเหนือรัฐสภา ทั้งนี้เพราะใช้กฎหมายของเผด็จการ และพ.ร.บส่วนใหญ่เป็นของเผด็จการ นิติบัญญัติของสภาที่มาจากประชาชนแทบไม่ได้ออกกฎหมายเลย คนที่เสนอกฎหมายส่วนใหญ่เป็นข้าราชการประจำ

จะถือว่าพรรคการเมืองไม่มีเอกภาพในการสรรสร้างประชาธิปไตยได้หรือไม่
จะเป็นเอกภาพได้อย่างไรในเมื่อเรายังใช้รูปแบบที่เผด็จการกำหนดมา มันก็เหมือน รัฐธรรมนูญปี 50เป็นรัฐธรรมนูญลวงโลก ไม่น่ายอมรับ ใช้ไม่ได้เพราะเป็นกฎหมายเผด็จการที่ผิดต่อประชาธิปไตย เราจะนำมาใช้กันได้อย่างไร ถ้านำมาใช้ก็เท่ากับเรายอมรับฟังคำสั่งของข้าราชการประจำ เพราะฉะนั้นในการปกครองระบอบประชาธิประไตยประชาชนจะต้องเป็นผู้ออกกฎหมาย ควบคุมข้าราชการประจำทั้งนิติบัญญัติ บริหาร ตุลาการ

ประชาชนต้องเป็นใหญ่ในแผ่นดิน แต่จริงๆ แล้วอำนาจของประชาชนเคยเกิดขึ้นมาหรือยัง
ไม่มี เราเคยขอพระราชทานจาก ร.7 ท่านก็ทรงพระราชทาน รัฐธรรมนูญให้ปวงชนชาวไทยในวันที่ 10 ธันวาคม 2475 เป็นฉบับแรกเป็นฉบับถาวรที่ใช้และพัฒนามาได้ 13 ปี แต่ฝ่ายเผด็จการและข้าราชการกลับมาปล้นอำนาจไป และล้มล้าง รัฐธรรมนูญตั้งแต่นั้นมา ประชาชนยังไม่มีอำนาจสมบูรณ์แบบ

จากเหตุการณ์ปฏิวัติ-รัฐประหารที่ผ่านมาถือว่าคนเหล่านี้เป็นกบฎแต่ไม่เคยถูกลงโทษ จึงกล้าที่จะออกกฎหมายมาคุ้มครองตนเองอย่างนั้นหรือ
ส่วนใหญ่หลังจากยึดอำนาจมาแล้วก็จะร่างรัฐธรรมนูญมาคุ้มครองความผิดของตนเอง แล้วก็เป็นที่ยอมรับในการตัดสินคดีความ เนื่องจากฝ่ายตุลาการเป็นของข้าราชการประจำ ไม่มีประชาชนเข้ามาควบคุม ที่เห็นชัดคือ ตอนที่ผมฟ้องพล.อ.สนธิ บุญยรัตกลิน กับพวกรวม 308 คน กรณีเป็นกบฏ สนับสนุนการกระทำความผิด ดูหมิ่นพระมหากษัตริย์ ศาลยกฟ้อง มันชัดเจนอยู่แล้วว่าถึงแม้คนเหล่านี้จะมีความผิดจริง แต่เขาก็ได้ขอนิรโทษกรรมเมื่อปี 2549 แล้ว หากเราไม่ยกเลิกรัฐธรรมนูญเผด็จการ เราจะกลายเป็นคนผิด เป็นคนชั่วเอง หากเรามีนักการเมืองและพรรคการเมืองที่มีจิตวิญญาณที่เข้มแข็งก็จะสามารถเอาชนะกระบอกปืนและรถถังได้ แต่จุดอ่อนของเราอยู่ตรงที่เรายังไม่มีนักการเมืองที่มาจากระดับรากหญ้าอย่างแท้จริง พรรคการเมืองอ่อนแอเพราะรัฐไม่มีอำนาจอย่างแท้จริง

ไทยไม่สามารถบรรลุเป้าประสงค์ของความเป็นประชาธิปไตยได้เพราะอะไร
เพราะมีอำนาจซ้อนอำนาจอยู่ เผด็จการและประชาธิปไตย การปฏิวัติ ปี 2475 แม้จะสำเร็จแต่ก็ไม่สมบูรณ์เพราะมีอำนาจเผด็จการแอบแฝงอยู่จนถึงปัจุบัน นักการเมืองและพรรคการเมืองที่อยู่ในสภาก็ว่ากันไปตามหลักเกณฑ์ที่เผด็จการวางไว้ให้ อย่างนี้จะเรียกว่าเป็นประชาธิปไตยได้อย่างไร ทุกวงการหากเรามีประชาธิปไตยโดยแท้ประชาชนมีอำนาจจริงการคอรัปชั่นจะน้อย การศึกษาของประชาชนก็จะเท่าเทียมกัน ประชาชนจะอยู่เย็นเป็นสุข ทั้งนี้เพราะเราใช้หลักประชาธิปไตยที่ยอมรับมติของเสียงส่วนใหญ่

พล.ต.จำลอง ศรีเมือง ครั้งหนึ่งได้รับการยอมรับว่าเป็นวีระบุรุษประชาธิปไตย แต่วันนี้บทบาทในเวทีพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย มองการกระทำตรงนี้อย่างไร
บอกตรงๆ คนที่ออกมาต่อสู้แต่ละครั้งเป็นการฉวยโอกาสและแสงหาผลประโยชน์ทางการเมือง ผมพิสูจน์มาตอนนั้นตอนนั้นพล.อ.สุจินดา คราประยูรจับผมไปแล้วสัญญาว่าจะให้นายกฯ ที่มาจากการเลือกตั้งหลังร่างรัฐธรรมนูญเสร็จ แต่พล.อ.สุจินดา ก็ขึ้นเป็นนายกฯ ผมจึงอดข้าวประท้วง และก็มีพรรคการเมืองเข้ามาช่วย เพราะเขาเป็นพรรคฝ่ายค้านจึงอยากที่จะขึ้นไปเป็นรัฐบาลจึงลงมาร่วมมือด้วย พล.ต.จำลอง ถูกตำหนิว่าทำไมไม่ช่วยผม จึงมาอดข้าวด้วย แต่หลังจากนั้นก็เลิกและขอให้ผมเลิกอดอาหารด้วย แต่ผมไม่ยอม ยืนยันว่าจะอดอาหารจนตายหากพล.อ.สุจินดาไม่ลาออก แล้วเขาก็ลาออกจริงๆ ผมยืนยันว่าคนพวกนี้ไม่รักประชาธิปไตยจริง

เมื่อนายชวน หลีกภัย ได้ขึ้นมาเป็นนายกฯ บริหารประเทศมา 2 ปี 7 เดือน ผมไปขอร้องให้ร่างรัฐธรรมนูญใหม่ และให้ยกเลิกรัฐธรรมนูญ ปี 34 แต่นายชวนไม่ทำ ตรงนี้ผมเชื่อว่าถ้าเป็นนักประชาธิปไตยจริงคงจะยกเลิกรัฐธรรมนูญ ปี 34 ตั้งแต่เข้ามาเป็นนายกรัฐมนตรีแล้ว แต่ไม่ทำ

หากรัฐธรรมนูญ ปี 50 ไม่ยกเลิก และไม่นำรัฐธรรมนูญ40 มาแก้ไขตามเงื่อนไขที่เขียนไวหน้ากรงจะทำอย่างไร
ผมจะไม่ก้าวออกจากกรงขังเด็ดขาด จะไม่เสียสัจจะประชาธิปไตยที่เคยปฏิญาณไว้ สมัยพล.อ.สุจินดา และตอนนั้นก็ไม่เคยนึกว่าจะเป็นฝ่ายชนะด้วยซ้ำ เพราะเป็นชัยชนะที่มีพวกเผด็จการแอบแฝงเข้ามา เป็นชัยชนะจอมปลอม ผมจึงคิดว่าต่อไปนี้จะต่อต้านเผด็จการไปจนสิ้นชีวิต

คิดว่ากระบวนการทางประชาธิปไตยบ้านเราจะเดินไปอย่างไร
ผมคิดว่าคงไม่มีที่พึ่งแล้ว แต่ความหวังยังมีอยู่บ้าง เผด็จการจะมายึดอำนาจเต็มรูปแบบไม่ได้แล้ว จะต้องมีพรรคการเมืองของประชาชนเกิดขึ้น มีสมาชิกพรรคที่คอยกำกับดูแลและมีสมาชิกเสียงเกินครึ่งหนึ่งของผู้มีสิทธิออกเสียงเลือกตั้ง ตรงนี้จะเป็นประชาธิปไตยที่ทหารไม่กล้าปฏิวัติแน่นอน

กรณีที่พันธมิตรฯออกมาเรียกร้องถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของประชาธิปไตยหรือไม่
คนกลุ่มนี้เป็นลิ่วล้อ เป็นสมุนเผด็จการ 100% ไม่เป็นประชาธิปไตยเลยสักนิด เพราะแค่เริ่มต้นก็บอกว่าขอถวายอำนาจคืนพระมหากษัตริย์ เผด็จการจะปลุกระดมให้คนแตกแยกกันเป็นเรื่องๆ ทั้งๆที่ไม่มีความเป็นจริงก็สามารถปลุกระดมประชาชนได้ เพราะมีเครื่องมือ มีสื่อพร้อมอยู่แล้ว

ความวุ่นวายกับความสงบสิ่งไหนจะเกิดมากกว่ากัน
ตอนนี้เผด็จการกำลังแตกแยก เพราะการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขเราจะแตกแยกกันไม่ได้ เพราะเรามีประมุขคนเดียวกัน แต่นี่เผด็จการมอมเมาประชาชน ไม่เคยสอนให้ประชาชนเรียนรู้ว่าประชาธิปไตยทำให้ได้ประโยชน์อะไรบ้าง

การเคลื่อนไหวของพันธมิตรฯ ชอบธรรมหรือไม่
ผิดกฎหมายมาตั้งแต่ต้น ที่ฟ้องไว้ก็มีพวกนี้ด้วย ผิดกฎหมายม.112, 113, 114 อย่างชัดเจน แต่รัฐบาลทำอะไรไม่ได้ ตอนนี้ขาถือว่าคนที่อยู่ในระบอบประชาธิปไตยคราวที่แล้วเป็นคนชั่ว ไม่เช่นนั้น คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) จะอยู่ในคุกได้อย่างไร

วันนี้มี ส.ส.ของฝ่ายค้าน ส.ส.สอบตกขึ้นปราศัยเวทีพันธมิตรฯ หมายความว่าพรรคประชาธิปัตย์อยู่เบื้องหลังไหรือไม่
เขาคือพวกที่สนับสนุนกบฎ มีความผิด แต่ก็กลับเข้ามาอยู่ในสภาได้ แล้วเราจะไปเอาความหวังอะไรกับประชาธิปไตย ตอนนี้ประชาชนไม่เข้าใจ ถ้าเข้าใจคงไม่เลือกประชาธิปัตย์เข้ามา เพราะเขาเป็นผู้ต้องหาและเป็นผู้ต้องห้าม ที่ไปสนับสนุนรัฐประหาร ความเป็นสถาบันพรรคการเมืองของพรรคประชาธิปัตย์ได้หมดสิ้นในความชอบธรรมแล้ว ทำกันซึ่งหน้าอย่างนี้ไม่มีความจำเป็นต้องสอบสวนอีกต่อไป เราไม่ควรสนับสนุนคนที่มาล้มล้างระบอบประชาธิปไตย ไม่ควรสมานฉันทร์กับโจร หากเราเป็นประชาธิปไตยอย่างเต็มรูปแบบจริง ไม่เกิน 6 เดื่อน สถานการณ์ภาคใต้จะสงบเรียบร้อย ผมไม่อยากให้ไปเชื่อพวกโกหก เผด็จการเป็นอย่างไรเราก็เห็นกันอยู่

มองว่าเหตุการณ์บ้านเมืองว่าจะเกิดความรุนแรงหรือไม่
เกิดเหตุการณ์รุนแรงขึ้นแน่นอน แต่ไม่รู้จะเป็นรูปแบบไหน ผมเชื่อว่าสิ่งที่ผมเรียกร้องว่านายกฯต้องมาจากการเลือกตั้งยังเป็นอีกส่วนหนึ่งที่ประชาชนให้ความสำคัญและเป็นประชาธิปไตยที่ชัดเจน ไม่อยากให้คิดว่าอยู่เฉยๆ แล้วประชิปไตยจะเกิดขึ้นได้ในสังคมนี้ หากนายกฯที่มาจากกการเลือกตั้งไม่พัฒนาประชาธิปไตยผมก็จะขอนั่งอยู่ตรงนี้ไม่ไปไหน

คิดว่าพันธมิตรฯจะหาทางลงอย่างไร
กำลังจะหาที่ลง แพ้ก็บอกว่าตัวเองชนะ มาล้มประชาธิปไตนที่ทั่วโลกต้องการอย่างนี้จะเรียกว่าชนะได้อย่างไร คนที่ชนะคือเผด็จการ ปล่อยให้ทำไป อยากทำอะไรก็ปล่อยให้ทำไป ที่รัฐบาลดำเนินการมาถูกต้องแล้ว เพราะองค์กรอย่างนี้สากลไม่ยอมรับ

สุดท้ายช่วยฝากอะไรถึงพันธมิตรฯ
ไม่อยากฝากอะไรถึงคนมีหลายหน้า ไม่มีอุดมการณ์ เชื่อผมคนพวกนี้ใกล้จะถึงโลงศพกันอยู่แล้ว ผมไม่อยากไปสังขกรรมกับคนพวกนี้ ผมถือว่าคนที่กำลังล้มล้างประชาธิปไตยเป็นคนชั่วสุดๆ ไม่เคยคำนึงถึงใคร ขอให้ตัวเองได้ประโยชน์เท่านั้นเป็นพอ ขอให้ได้สนองตัญหาตนเองอย่างเดียวเท่านั้น

หากเราบอกว่าประเทศไทยเป็นประชาธิปไตยก็เท่ากับล่วงโลก สิ่งที่เป็นประชาธิปไตยอย่างเดียวตอนนี้คือ มีนายกฯที่มากจากการเลือกตั้งเท่านั้น ดังนั้นเราจำเป็นที่จะต้องศึกษาการปกครองระบอบประชาธิปไตยให้ชัดเจนและถ่องแท้ เพื่อสอนลูกหลานให้ใจการเมือง ต้องรักษาระบบนายกฯที่มาจากการเลือกตั้งไว้ และพัฒนาประชาธิปไตยต่อไปให้สมบูรณ์แบบที่สุด

ร.ต.ฉลาด วรฉัตร