ที่มา มติชน
โดย สรกล อดุลยานนท์
ต้องถือว่าโชคดีที่วันนี้ คุณสมัคร สุนทรเวช ไม่อยู่แล้ว
ไม่เช่นนั้นเราคงได้ยินคำวิจารณ์นโยบายขายไข่ไก่เป็นกิโลกรัมของรัฐบาลชุดนี้อย่างแสบสันต์
เพราะ "สมัคร" เป็นคนเดินตลาด
เขาเข้าใจพฤติกรรมของมนุษย์เดินดินเป็นอย่างดี
ไม่ได้อยู่แต่ในห้องแอร์
แนวคิดเรื่องการขายไข่ไก่ตามน้ำหนักถือเป็นตัวอย่างที่ดียิ่งที่แสดงให้เห็นว่า "อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ" มองภาพการแก้ปัญหาไม่ครบทุกส่วน
คิดแค่การลดต้นทุนการผลิต คือการแยกไข่ไก่ของเกษตรกร
คิดว่าถ้าขายเป็นกิโลกรัม ก็ไม่ต้องแยกขนาดไข่ไก่
ต้นทุนก็ลดลง
แต่ลืมทำความเข้าใจพฤติกรรมของพ่อค้าและลูกค้าว่าเขาซื้อขายกันอย่างไร
จิตวิทยาการซื้อขายเบื้องต้นเวลาขายของที่ขนาดไม่เท่ากัน
คนจะเลือกไซซ์ใหญ่ก่อนเสมอ
และสุดท้ายไซซ์เล็กก็จะไม่มีคนซื้อ
การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมผู้บริโภคเป็นเรื่องใหญ่มากในเชิงการตลาด
ไม่เชื่อลองถาม "อภิรักษ์ โกษะโยธิน" ที่เคยบริหารเป๊ปซี่ มันฝรั่งเลย์ ทรู แกรมมี่ ฯลฯ มาก่อนดูก็ได้
หรือไม่มั่นใจก็ให้ถาม "กนก วงษ์ตระหง่าน" ที่เคยทำ "โรบินสัน" ก็ได้
ไม่ใช่ว่าผู้บริโภคจะเปลี่ยนพฤติกรรมไม่ได้
เปลี่ยนได้...แต่ยาก
และต้องใช้พลังการขับเคลื่อนมากกว่าแค่การประชุมและสั่งการ
ไม่เช่นนั้นจะเหมือนงบแก้ปัญหาน้ำท่วม
น้ำแห้ง จนหนาว และกำลังจะแล้ง
แต่งบน้ำท่วมยังไปไม่ถึงไหนเลย
การเปลี่ยนแปลงอะไรก็ตาม เราจะต้องมองภาพรวมให้ครบ
ผู้ผลิต พ่อค้า และผู้บริโภค
ไม่ใช่มองเพียงฝั่งเดียว กดเครื่องคิดเลขเสร็จก็คิดว่าลดต้นทุนการผลิตได้แล้ว
สำเร็จแล้ว
ลืมมองปัญหาแบบคนเดินตลาด และไม่เข้าใจว่าพฤติกรรมของผู้บริโภคเป็นอย่างไร
ผู้บริโภคนั้นใช่ว่าใครจะสั่งซ้ายหัน-ขวาหันได้
แม่ค้าก็เหมือนกัน เขาจะปรับตามผู้บริโภค
ลูกค้าอยากได้อะไร เขาก็ตอบสนองอย่างนั้น
เรื่องแบบนี้คนที่ไม่เคยเดินตลาดไม่เข้าใจหรอกครับ
คาดว่านโยบายขายไข่ไก่ตามน้ำหนักของรัฐบาล
ไม่เกิน 2 เดือน เรื่องนี้จะเงียบหายไป
ไม่แปลกที่รัฐบาล "อภิสิทธิ์" จะถูกวิจารณ์ตั้งแต่วันแรกจนถึงวันนี้ว่ามองบัญชีด้านเดียว
ดูบัญชีรายจ่าย โดยไม่เคยพูดเรื่อง "รายได้" เลยว่าจะมาจากไหน
นึกถึงคำขวัญวันเด็กของ "อภิสิทธิ์"
"รอบคอบ รู้คิด มีจิตสาธารณะ"
ครับ ถ้าเด็กวันนี้ที่จะต้องใช้หนี้ในวันหน้าคิดคำขวัญเพื่อมอบให้กับรัฐบาลชุดนี้
เขาคงบอกว่า
"รอบคอบบ้าง รู้คิดบ้าง อะไรบ้าง แต่อย่าสร้างหนี้สาธารณะ"