นักข่าวพลเมือง: เปิดถุงยังชีพ ศปภ. ชี้แจง หลังมีข่าวของในถุงไม่สมกับงบจัดซื้อ

ที่มา ประชาไท

อาสาสมัครแพ็กของที่ ศปภ. ชี้แจงถุงยังชีพที่ออกจากศูนย์ มี 2 แบบ แบบแรกเป็นถุงผ้าร่มสีน้ำเงินที่ใช้งบจัดซื้อ ยันของในถุงครบตามสเป็กคุ้มเกินงบ ส่วนอีกแบบที่ปรากฏเป็นข่าวเป็นอีกแบบที่อาสาสมัครช่วยกัน “แพ็ก” จากสิ่งของประเภทต่างๆ ที่มีผู้นำมาบริจาค และติดป้าย ศปภ. เพื่อแสดงว่าผ่านการคัดแยกแล้ว

เมื่อวานนี้ (5 ต.ค.) ผู้ใช้นามแฝงว่า “Tukta Perace” ได้เผยแพร่ภาพถุงยังชีพที่ติดตราสัญลักษณ์ศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบ อุทกภัย (ศปภ.) สำนักนายกรัฐมนตรี ซึ่งเจ้าของภาพที่ใช้นามแฝงว่า “Tukta Perace” (ดูภาพประกอบ)

และได้มีการระบุข้อความในภาพว่า “ถุง ยังชีพแบบ 800 บาท ศปภ. ซื้อไปหนึ่งแสนชุด เป็นเงิน 80 ล้านบ. เปิดดู ข้างในถุง มีแค่ เนี้ยย....ช่วยประเมิน ให้ที ราคา มัน 800 จริงๆ เหรอคะ ????”

ภาพที่มีผู้ตั้งข้อสังเกตว่าสิ่งของในถุงยังชีพ ราคาน้อยกว่างบที่ตั้งไว้ (ที่มา: Tukta Perace/Facebook.com)

โดยเว็บไซต์ เอเอสทีวีผู้จัดการออนไลน์ ได้เผยแพร่ภาพนี้ต่อ นำภาพดังกล่าวไปเผยแพร่ต่อพร้อมทั้งระบุว่า สิ่งของที่อยู่ในภาพประกอบด้วย ข้าวสารขนาด 5 กิโลกรัม 1 ถุง, บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป 6 ซอง, ขนมปัง 6 ชิ้น, อาหารกระป๋อง 2 กระป๋อง, ยาพาราเซตามอล ชนิดแผง 10 เม็ด 2 แผง, โลชั่นทากันยุง 2 ซอง, ยาสระผม 1 ขวด, กระดาษชำระ 1 ม้วน, ผ้าอนามัย 1 ห่อ, เทียนไข 6 เล่ม และไฟแช็ก 1 อัน

โดยทางเว็บไซต์ เอเอสทีวีผู้จัดการออนไลน์ยังได้อ้างต่อว่า ภาพดังกล่าวถูกส่งต่อในเครือข่ายเฟซบุคจำนวนกว่า 1,700 คน โดยไม่นับเฟซบุคอื่นๆ ที่นำภาพไปโพสต์ต่อ รวมทั้งมีการตั้งข้อสังเกตถึงราคาสินค้าที่นำมาบรรจุในถุงยังชีพของ ศปภ. โดยผู้ใช้นามแฝง “OOm Owlet” ได้ลองเปรียบเทียบราคาสินค้า ได้แก่ บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปห่อละ 5 บาท 10 ห่อ เป็น 50 บาท, เทียน 10 บาท, แชมพู 12 บาท, ปลากระป๋อง 16 บาท 2 กระป๋องเป็น 32 บาท, ข้าวสารแบบถูก ถุงขนาด 5 กิโลกรัมถุงละไม่เกิน 70 บาท, ผ้าอนามัย ซานิต้า 23 บาท, ทิชชู่ 12 บาท, ไฟแช็ค 8 บาท, ยาแก้ปวดหัว แผงละ 8 บาท 2 แผงเป็น 16 บาท, ขนมปังห่อละ 4 บาท ถ้าซื้อเป็นโหลในแม็คโคร ตกอันละ 3.25 บาท 10 ซองเป็น 40 บาท, ถุงใส่ของสกรีนโลโก้ กิโลกรัมละ 48 บาท ประมาณ 150 ใบ หากคิดแบบแพงตกใบละ 32 สตางค์ต่อถุง และมีโลชั่นกันยุง 2 ซอง 16 บาท

ส่วนเจ้าของนามแฝง “SaNdzz Sureeporn รักในหลวง” ระบุว่า ราคาสินค้าในถุงยังชีพของ ศปภ.ชุดนี้โดยประมาณ เพราะซื้อจำนวนมาก คาดว่าได้บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปห่อละ 3.5 บาท 6 ห่อเป็น 21 บาท, ขนมเค้ก 3 บาท 6 ห่อเป็น 18 บาท, ยาพาราเซตามอล แผงละ 5 บาท 2 แผง 10 บาท, เทียน 7 บาท, ครีมกันยุง 7 บาท, ปลากระป๋อง 10 บาท 2 กระป๋อง 20 บาท, ข้าวสารเดาว่าเป็น 50 บาท, ทิชชู 6 บาท, ผ้าอนามัย 10 บาท และค่าถุงพิมพ์ชื่อ ศปภ. 5 บาท อย่างไรก็ตาม ผู้เข้าชมภาพในเฟซบุ้คดังกล่าวส่วนใหญ่ต่างแสดงความคิดเห็นว่า ราคาสินค้าของถุงยังชีพของ ศปภ.ชุดนี้น่าจะอยู่ในระหว่าง 200-350 บาทเท่านั้น และตั้งข้อสังเกตว่า ศปภ.อาจมีการทุจริตการจัดซื้อจัดจ้างสินค้าที่นำไปบรรจุลงในถุงยังชีพเพื่อ แจกจ่ายแก่ผู้ประสบภัยน้ำท่วมหรือไม่ รายงานข่าว เอเอสทีวีผู้จัดการออนไลน์ระบุ

ขณะเดียวกัน เฟซบุคของเนชั่นสุดสัปดาห์ ได้โพสต์ภาพดังกล่าวด้วย พร้อมระบุข้อความว่า “@NationChannel24 ฉาวไม่หยุด! ชาวบ้านแกะถุงยังชีพศปภ.ถุงละ 800 บ. แล้วสงสัยว่าแค่นี้”

ภาพถุงยังชีพ ชนิดที่ใส่ในถุงผ้า เป็นแบบที่ ศปภ. มอบให้ผู้ประสบภัย และสิ่งของในถุงยังชีพ (ที่มา: หมออั้ม อิราวัต อารีกิจ/facebook.com)

ต่อมา มีผู้ใช้เฟซบุคที่ใช้ชื่อว่า “หมออั้ม อิราวัต อารีกิจ” ซึ่งเป็นอาสาสมัคร ศปภ. ได้ชีแจงผ่านเฟซบุคพร้อม นำภาพถุงยังชีพของ ศปภ. มาอธิบายว่า ถุงของ ศปภ. มี 2 แบบ ชุดแรกเป็นถุงใสมีออกมาจำนวนหนึ่ง แต่อีกชุดหนึ่ง “เป็นถุงผ้าร่มดังภาพ..อีกจำนวนหนึ่งครับ. ซึ่งเป็นจำนวนมากกว่า”

โดยภายในประกอบด้วย "1. ข้าวหอมมะลิ 1 ถุง ขนาดราคาถุงละ 225 บาท 2. มาม่า 6 ห่อ ห่อละ 6 บาท x 6 ถุง...รวมราคา 36 บาท 3. ปลากระป๋อง(อย่างดี) 10 กระป๋อง กระป๋องละ 20-25 บาท..รวมราคา 200 บาท 4. ผักกาดกระป๋อง 2 กระป๋อง กระป๋องละ 20-25 บาท..รวมราคา 40 บาท 5. ขนมปัง ขนมปังแผ่นกรอบ หรือ แคร๊คเกอร์ห่อใหญ่ 2 ห่อ ราคาประมาณ 80 บาท 6. ไฟแช็ค เทียน สบู่ แฟ้บ น้ำยาล้างจาน แปรงสีฟัน ยาสีฟัน ผ้าอนามัยอย่างดี ไฟฉาย กระดาษทิชชู่ ยาแก้ปวด ยากันยุง ยาทาแผล คัตเตอร์..ถุงดำ (บางอันกองทับกันอาจมองไม่เห็นนะครับ) ราคาประเมิน รวมประมาณ 300-350 บาท 7. ถุงผ้าร่มหูรูด ขนาดใหญ่ อย่างดี ราคา 40 บาท 8. น้ำดื่ม น้ำปลา เกลือ น้ำมัน ฯลฯ..ประมาณ 100 บาท"

ผู้ใช้เฟซบุคดังกล่าว ระบุด้วยว่า "ที่ กล่าวมา คือ ถุงที่ ศปภ. ใช้งบ "จัดซื้อ" นะครับ และก็ไม่ได้ยืนยันว่าจะต้อง ถุงละ 800 บาท.."ตัวเลข" นี้ เป็นการ "คาดการณ์กันเอง" ของคนบางกลุ่ม โดยฟังเขามา แล้วเอาจำนวนงบ มาหารกับ จำนวนถุง ของจริงอาจมากกว่า หรือ น้อยกว่า 800 บาทก็ได้ครับ"

"แต่แค่นี้ ถ้าประเมินจากภาพก็เกือบ 1000 บาทแล้วครับ.. ลองบวกดู แต่ยังไม่หมดนะ ผมรอรูปเพิ่ม เพื่อยืนยัน หลายๆ กล้อง ลองคิดง่ายๆ ถ้าบวกได้ 1,100 งบที่รัฐตัดจ่ายจริง จะอยู่ประมาณ 700-800 บาทครับ เพราะรัฐฯ สามารถซื้อเป็นล๊อตใหญ่ได้เลย ก็จะได้ราคาถูกกว่าท้องตลาดครับ..แต่ข้อมูลนี้ ต้อง แจกแจงได้จริง...ก็ไปว่ากันในสภาครับ.. ให้สิทธิ ส.ส.ฝ่ายค้านฯ เค้าทำงานตรวจสอบตามระบบดีกว่าครับ.." ผู้ใช้เฟซบุคนามหมออั้ม อิราวัต อารีกิจ กล่าว

ผู้ใช้นามว่า “หมออั้ม อิราวัต อารีกิจ” ยังได้อธิบายภาพถุงยังชีพเล็กว่า "มา จากการคัดแยก ของที่ส่ง ที่บริจาคมาจากทั่วประเทศ.."ของบริจาค" ที่ประชาชนบริจาคมา ส่งมารวมที่ ศปภ. แล้วมาแพ็คใหม่ จัดเรียงใหม่ ให้เหมาะสมครับ..ซึ่งอาจไม่เหมือนกันเป๊ะๆ ทุกถุง เพราะขึ้นอยู่กับจำนวนของทีคนบริจาค - ปุ้มปุ้ย หมด เอา ซีเล็ค แทน , มาม่าหมด..ไวไวแทน ไรงี้ครับ.. ส่วนกระดาษแผ่นขาวๆ ที่อ่านว่า "ศปภ." และมีตราประจำของ "สำนักนายกฯ น่ะ"......ลืมกันแล้วหรือ ว่าเพิ่งเจอเมื่อวานในโพสผมไงครับ.."

ภาพที่มีการเผยแพร่ใน facebook ก่อนหน้านี้ และในเฟซบุคของ “หมออั้ม อิราวัต อารีกิจ” ได้นำภาพดังกล่าวมาอธิบาย ว่าเป็นภาพถุงยังชีพแบบที่อาสาสมัครประกอบมาจากสิ่งของที่นำมาบริจาค (ที่มา: หมออั้ม อิราวัต อารีกิจ/facebook.com)

อาสาสมัคร ศปภ. ผู้นี้ยังชี้แจงกรณีที่มีการวิจารณ์ ศปภ. ที่เอาของที่องค์กรหรือประชาชนบริจาคมาติดป้ายของ ศปภ. เองว่า “..การจำแนกของในนั้น ก็มี "หลักเกณฑ์ชัดเจน"..ว่าจะต้องมีอะไรบ้างอยู่ใน "ถุงยังชีพ"..ไม่ใช่ว่าจะใส่อะไรเข้าไปก็ได้นะ..."ต้องไม่หนัก ไม่มากเกินไปและครบถ้วน" คุณคิดว่าง่ายเหรอ ที่ต้องแยกของที่มาเป็น "ล้านๆ" ชิ้น... ต้องใช้แรงคน ทั้งแรงกาย แรงใจ เท่าไหร่...มานั่งคัด..บ้างเห็นว่า คัดแล้ว ของบริจาค "น้อยลง" หลังคัด.. ก็ชื่อมันก็บอกแล้วว่า "คัด" เอาที่ "่ดีดี และมีประโยชน์จริง" เพราะเดิมมัน "มากไป" หลังคัดแล้วจึง "น้อยลง" แต่ "เหมาะสม" และบางชิ้น "ไม่จำเป็น" และ "ใช้ไม่ได้" ก็จะถูกแยกออกไป โดยจะนำใช้ประโยชน์ ในที่ที่เหมาะสมกว่า...ไม่ได้ "ทิ้ง" ให้เสียเปล่า.. หลังจากแยกแล้ว..(เป็นหมื่นเป็นแสนถุง) คุณไม่มีทางรู้ได้เลยว่าอันไหน "Approved" หรือ "ผ่านมาตรฐานการแยก" แล้ว... จึงต้องใช้ชื่อกลาง แปะถุง สอดในถุงที่คัดแยกแล้ว... คือ "ศปภ." ซึ่งกำกับโดย "สำนักนายกรัฐมนตรี" ที่เป็นตัวแทนของ "ประชาชน” คนที่เค้าเพิ่งเลือกมาเมื่อ 3 กรกฎาคม ที่ผ่านมา..”

หมายเหตุ: รายงานเพิ่มเติมเวลา 15.50 น.