ที่มา มติชน
โดย ฐากูร บุนปาน
เดือนก่อน ชาวบ้านทุ่งเสือโหยลงมติอย่างท่วมท้นเลือกให้ลิเกคณะ ′แม่ปู เขี้ยวเสน่ห์′ มาเปิดแสดงประจำที่วิกข้างวัดเสือหิว
ด้วยเหตุผลว่า เบื่อลิเกคณะ ′พ่อมาก เขี้ยวลากดิน′ ที่เปิดแสดงประจำมากว่า 2 ปี เนื่องจากร้องไม่เพราะ รำไม่สวย ดีแต่พูดอย่างเดียว
แถมวันดีคืนดี ยังลงจากโรงลงมาตีกับชาวบ้านหัวร้างข้างแตกอีกต่างหาก
แฟนลิเกจำนวนไม่น้อยจึงตั้งความหวังเอาไว้ว่า คณะใหม่ที่มานั้นจะไม่เล่น ′นอกบท′ เหมือนคณะก่อนหน้านั้น
อาศัยว่าแม่ปูนางเอก ตัวชูโรงของคณะล่าสุดนั้น ถึงจะเก่ามาจากคณะอื่น แต่เป็นหน้าใหม่ของที่นี่
กิริยาพาทีก็เรียบร้อยถูกใจพ่อยกแม่ยกทั้งหลาย
แถมเนื้อเรื่องที่จะแสดงซึ่งให้เด็กนั่งรถแห่ไปป่าวประกาศโฆษณา อย่าง "โรงงานสะท้าน ทุ่งนาสะเทือน" ฟังดูแล้วน่าตื่นเต้น โดยไม่ต้องไปทำอะไรพิลึกกึกกือ
คนจำนวนไม่น้อยจึงตั้งหน้าตั้งตาคอย ว่าคณะแม่ปูจะแสดงฝีไม้ลายมือได้ขนาดไหน
แต่ที่ไหนได้
ตัวเอกยังไม่ทันออกโรง เพราะต้องไปเยี่ยมพ่อแม่พี่น้องที่บ้านน้ำท่วมแถวเมืองเหนือ
แถมคณะผู้เขียนบทอย่าง ′พ่อโต้ง′ ก็ยังเห็นหน้าดำคร่ำเคร่งกันอยู่
ตัวประกอบทั้งหลายออกมารำกันป้อ ไม่มีการเขินสะเทิ้นอาย
แต่เล่นเรื่องอะไรไม่รู้-คนดูงง
ตัวหนึ่ง ตามบทกำหนดให้เล่นเป็นเทพารักษ์ ก็ผ่ามาแสดงเป็นคนตัดไม้
จนคนดูก็ชักไม่แน่ใจว่านี่เข้ามาดูลิเกถูกโรงหรือถูกเรื่องหรือเปล่า
อีกตัว ตามบทกำหนดให้เป็นกรมท่า เรือแพนาวาของคณะยังไม่ทันจัดแจงให้เรียบร้อย
ผ่าไปอนุมัติให้สำเภาของอดีตพระเอกสมัยโน้น (ที่คนดูก็ยังสงสัยว่าเป็นนายโรงให้คณะนี้) แล่นฉิวไปเมืองซามูไร
พอคนดูร้องถาม ก็บอกว่าทางโน้นเขาขอมาเอง ทางนี้ไม่มีอะไรเกี่ยวข้องด้วยเลย
ก็นั่นสิ
แล้วไปเรียกตัวละครซามูไรมาเข้าฉากทำไม?
และเพราะตัวละครทั้งหลาย ไม่ว่าที่ยังเล่นอยู่หรือประกาศลาโรงไปแล้ว ผ่าเล่นบทเด่นเกินหน้านางเอกไปก่อนนี่เอง
คนดูจำนวนหนึ่งก็เลยชักสงสัยว่าจะได้ดูลิเกวิกนี้ไปสักกี่น้ำ
โดยเฉพาะพระเอกและนายโรงเดิมนั้น ถึงคนดูจะรู้กันว่าเกี่ยวดองเป็นญาติพี่น้องใกล้ชิดกับนางเอกปัจจุบัน
แต่ประสาปุถุชนเห่อของใหม่ ใครก็อยากดูนางเอกหน้าตาดีออกมาร้องออกมารำด้วยตัวเอง
เพราะถ้าอยากดูหุ่นกระบอกคงเข้ากรุงไปดูคณะโจหลุยส์
ไม่ต้องมาทนดูลิเกวิกนี้
เพราะเห็นแต่ละองค์แต่ละท่าน ′ตีบทแตก′ กันทั้งนั้นแล้วก็ชักกลุ้มใจ
กลัวเล่นนอกบทกันบ่อยๆ เดี๋ยวชาวบ้านโห่ไล่เร็วกว่าที่คิด
นางเอกที่อุตส่าห์ปั้นกันมา รับเสียงปรบมือเกรียว
จะเหี่ยวจะเฉาเสียก่อนเวลา นะพ่อนะ
