นับแต่ข้าว สินค้าส่งออกสำคัญของไทย ขึ้นราคาไปเรื่อยๆ ก็เริ่มมีความเคลื่อนไหว จากผู้นำประเทศบ่อน้ำมันจากตะวันออกกลาง ความจริง ต้นเหตุจริงๆเกิดจากราคาน้ำมันแพง เมื่อข้าวแพงและมีเค้าว่าจะหายาก เจ้าของบ่อน้ำมันก็คิดได้ ในยามยาก คงกินน้ำมันแทนข้าวไม่ได้ เจ้าชายนครดูไบ นายกฯสหรัฐอาหรับเอมิเรสต์ เคยมีข่าวจะเข้ามาดูแลโครงการแลนด์บริดจ์ที่ภาคใต้ ผู้นำซาอุดีอาระเบีย ก็ตั้งใจมาดูการทำนาที่สุพรรณฯ ในขณะที่มีข่าวต่างชาติเหมาซื้อที่ทำนา...ที่โน่นที่นี่ หลังมีรัฐมนตรีโยนก้อนหินถามทาง จะมีใคร (กล้า) ขัดคอหรือไม่ ถ้าจะยกที่ดินให้ต่างชาติเช่าระยะยาว 90 ปี ก็ให้บังเอิญ อาคันตุกะล่าสุด เจ้าชายจากคูเวต เดินทางมาพอดี ตัวเลขเช่าที่ดิน 90 ปีนี้ สำหรับนักลงทุนไทย ที่ไปปักหลักในเขมร ดูจะเป็นตัวเลขธรรมดา แต่ถ้านึกไปถึงจำนวนปี ที่ฝรั่งบีบคอเช่า ฮ่องกง มาเก๊า จากจีน ตัวเลข 90 ปี ก็บาดใจ ไม่สู้เป็นมงคล ตลอดเวลายาวนานที่ผ่านมา แม้ประเทศบ่อน้ำมัน จะเป็นประเทศที่สั่งซื้ออาหารจากเอเชียรวมถึงไทยอยู่บ้าง แต่ก็เป็นการสั่งซื้อตามกลไกตลาดปกติ เพิ่งเห็นเคลื่อนไหวกันคึกคัก ก็คราวนี้แหละ ผมเคยสงสัย...ทำไม...ชาวนาผู้ผลิตข้าวของไทย... จึงไม่มีอำนาจต่อรอง ตั้งราคาข้าวได้เอง ข้าวนั้น แม้ในช่วงนี้ จะมีเสียงบอกว่า ชาวนาเพิ่งลืมตาอ้าปาก...แต่คำว่า ลืมตาอ้าปาก ก็อธิบายว่า...ของกระดูกสันหลังของชาติ...ยากแค้นขัดสนมานานเหลือเกิน ชาวนา เป็นเป้าสำคัญของนักการเมือง ทุกครั้งที่มีการหาเสียง แต่เมื่อเลือกตั้งกันไปแล้ว ไม่ว่ายุคไหน นักการเมืองนั่นแหละ มักไปสุมหัวหากินอยู่กับพ่อค้า เปรียบกับเกษตรกรเจ้าของไร่อ้อย ไร่มันสำปะหลัง ข้าวของชาวนา มีพลังต่อรองน้อยกว่ามาก ข้าราชการกลไกของรัฐ ก็ดูจะยอมจำนนกับคำว่ากลไกตลาด กลายเป็นทาสพ่อค้าจนโงหัวไม่ขึ้น จะหาข้าราชการ หรือนักการเมือง ที่ปักธงตัวแทนชาวนา ช่วยชาวนาอย่างจริงจัง จริงใจ ยังไม่เคยมี หรือใครจะเถียงว่ามี ในโอกาส...ที่ข้าวมีอำนาจต่อรองเพิ่มขึ้น จนประเทศบ่อน้ำมันต้องขยันมาแวะเวียน เรารู้กันดีว่า พวกเขามาเพื่อหาหลักประกันในการได้ข้าว เผื่อไว้ในยามขัดสน นอกจากการขายข้าว ตามกลไกตลาดแล้ว ผมยังไม่ได้ยิน ความคิดริเริ่มใหม่ ใหม่กว่ากลไกตลาด เช่น นโยบายข้าว แลกกับน้ำมัน แนวคิดนี้ จะเพิ่มอำนาจต่อให้ข้าว ลดอำนาจต่อรองของน้ำมัน ทำได้แบบรัฐต่อรัฐ โดยไม่ผ่านคนกลาง ไม่ต้องให้เจ๊กหรือฝรั่ง ชักค่าหัวคิว รัฐบาลนี้...แม้ไม่เป็นที่รักของผมนัก แต่ก็ตัดใจฝากเรื่องข้าว...ซึ่งเป็นอนาคตของชาวนาเอาไว้ เรื่องที่มีคุณประโยชน์ให้บ้านเมืองมากๆ ว่ากันโดยระดับสติปัญญา ผมเชื่อว่านักการเมืองไทยมากมายคิดเป็น เพียงแต่เมื่อคิดแล้ว มันหาเศษหาเลยเข้าพกเข้าห่อไม่ได้ ก็เลยแกล้งคิดไม่เป็น. กิเลน ประลองเชิง
