คอลัมน์ : ดับไฟใต้
การแถลงข่าวผ่านจอโทรทัศน์ทุกช่องของเมืองไทยโดยกลุ่มบุคคลที่อ้างตัวว่าเป็น "หัวหน้ากลุ่มใต้ดินรวมภาคใต้ของประเทศไทย" ทำให้เกิดคำถามตามมาว่า คนเหล่านี้คือใครกันแน่?
ในเทปบันทึกภาพคำประกาศหยุดยิงและยุติการก่อความไม่สงบทุกชนิดในจังหวัดชายแดนภาคใต้ ปรากฏบุคคลในภาพ 3 คนด้วยกัน
หนึ่ง คือ ชายสูงวัยสวมเสื้อกั๊กสีเขียวขี้ม้า สวมหมวกกะปิเยาะห์ ถูกระบุว่าเป็นหัวหน้ากลุ่มใต้ดินรวมภาคใต้ของประเทศไทย ทำหน้าที่แถลงเป็นภาษามาเลย์กลาง
สอง คือ ชายสูงวัยในเสื้อสีอ่อน สวมหมวกกะปิเยาะห์เช่นกัน อ้างตัวว่าเป็นโฆษกของกลุ่ม ทำหน้าที่แปลคำแถลงเป็นภาษาไทย
สาม คือ ชายอ่อนวัยกว่า สวมแว่นตาดำ ไม่สวมหมวก และใส่เสื้อกั๊กลายพรางทหาร เป็นผู้ถือไมโครโฟน
พล.อ.เชษฐา ฐานะจาโร อดีตผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) และหัวหน้าพรรครวมใจไทยชาติพัฒนา ในฐานะผู้ประสานงานให้เกิดการแถลงหยุดยิงครั้งนี้ ปฏิเสธที่จะเปิดเผยชื่อของบุคคลทั้งสาม เพียงแต่บอกว่า หัวหน้ากลุ่มใต้ดินรวมภาคใต้ฯ มาจากการรวมกลุ่มที่เคลื่อนไหวในพื้นที่ถึง 11 กลุ่ม และย้ำว่า "ในเมื่อเขาบอกว่าเป็นหัวหน้า เขาก็ต้องพิสูจน์ตัวเอง"
พล.อ.อนุพงษ์ เผ่าจินดา ผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) ให้สัมภาษณ์รายการข่าวทางโทรทัศน์หลายช่องในช่วงเย็นวันเดียวกันว่า ชายที่อ้างตัวว่าเป็นหัวหน้ากลุ่มใต้ดินรวมภาคใต้ของประเทศไทยนั้น หน่วยงานด้านความมั่นคงได้ตรวจสอบแล้ว ทราบว่าคือ นายมะรีเป็ง คาน หัวหน้ากลุ่มติดอาวุธขบวนการแบ่งแยกดินแดนในอดีต แต่ได้หยุดการเคลื่อนไหวตั้งแต่ปี 2530 ส่วนชายในภาพอีก 2 คน พล.อ.อนุพงษ์ บอกว่ายังตรวจสอบไม่ได้ว่าเป็นใคร
พล.ต.ต.จำรูญ เด่นอุดม อดีตรองผู้บังคับการตำรวจตระเวนชายแดนภาค 4 ปัจจุบันเป็นประธานมูลนิธิวัฒนธรรมอิสลามภาคใต้ ระบุว่า ผู้ที่อ่านถ้อยแถลงยุติความรุนแรงในภาคใต้คือ หะยีสะมะแอ มะรือโบ หัวหน้ากองกำลังติดอาวุธกลุ่มพูโล
ทรรศนะของ พล.ต.ต.จำรูญ สอดคล้องกับหน่วยข่าวของฝ่ายความมั่นคงในพื้นที่หลายหน่วย ที่ระบุว่า บุคคลที่อ้างตัวว่าเป็นหัวหน้ากลุ่มใต้ดินรวมภาคใต้ฯ นั้นที่จริงคือ หะยีสะมะแอ มะรือโบ เป็นหัวหน้ากลุ่มติดอาวุธขบวนการพูโล เคยเคลื่อนไหวในพื้นที่ อ.ระแงะ จ.นราธิวาส ระหว่างปี 2528-2530
หะยีสะมะแอ มะรือโบ เกิดที่ ต.มะรือโบ อ.เจาะไอร้อง จ.นราธิวาส รับงานดูแลฝ่ายกองกำลังของขบวนการพูโลต่อจาก หะยีดาโอ๊ะ ท่าน้ำ และ หะยีสะมะแอ ท่าน้ำ ซึ่งเป็นแกนนำรุ่นเก่า ปัจจุบันถูกคุมขังอยู่ในเรือนจำ
ส่วนชายคนที่แปลคำแถลงเป็นภาษาไทย หน่วยข่าวในพื้นที่ระบุว่าคือ อุสตาซอาซิส
พล.อ.พัลลภ ปิ่นมณี อดีตรองผู้อำนวยการรักษาความมั่นคงภายใน (รอง ผอ.รมน.) ขยายความเกี่ยวกับอุสตาซอาซิสว่า จำได้ว่าบุคคลผู้นี้เป็นหนึ่งใน 130 คนไทยที่อพยพออกจากพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ข้ามฝั่งไปยังประเทศมาเลเซีย เมื่อราวเดือนกันยายน 2548 ซึ่งเป็นข่าวครึกโครมในช่วงนั้น
ขณะที่ ไชยยงค์ มณีรุ่งสกุล นายกสมาคมนักหนังสือพิมพ์ภาคใต้แห่งประเทศไทย ให้ข้อมูลอีกด้านหนึ่งว่า ชายที่ออกมาแถลงข่าวน่าจะเป็น นายลุกมาน บินลีมา ซึ่งเป็นโฆษกขบวนการพูโลเก่า โดยกลุ่มนี้ที่ผ่านมาเคยเป็นกลุ่มที่อยู่เบื้องหลังการจัดทำเว็บไซต์ของขบวนการพูโล และพยายามสร้างบทบาททางการเมืองผ่านทางเว็บไซต์ เพื่อหวังผลในการเจรจาต่อรองกับรัฐบาลไทย เป็นเหมือนพวกนายหน้าค้าสงคราม
ไชยยงค์ยังตั้งข้อสังเกตว่า การก่อเหตุการณ์ความไม่สงบที่เกิดขึ้นในพื้นที่ภาคใต้ตลอดมา ฝ่ายความมั่นคงของรัฐพุ่งเป้าว่ากลุ่มที่อยู่เบื้องหลังไม่ใช่ "กลุ่มพูโล" หรือ "เบอร์ซาตู" แต่เป็นกลุ่ม "บีอาร์เอ็น โคออร์ดิเนต" และการก่อเหตุร้ายที่ผ่านมา กลุ่มบีอาร์เอ็น โคออร์ดิเนต ก็ไม่เคยประกาศหรือแสดงออกมาว่าต้องการเรียกร้องหรือมีเงื่อนไข หรือต้องการต่อรองอะไรกับทางรัฐบาลไทยแต่อย่างใด
ส่วนกลุ่มของนายลุกมาน และกลุ่มขบวนการเก่าๆ นั้น ทางเจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงตั้งแต่สมัยรัฐบาลก่อนๆ ก็เคยไปเจรจามาหลายครั้ง รวมทั้งการจัดทำข้อตกลงสันติภาพที่เกาะลังกาวี ประเทศมาเลเซีย ก็เป็นกลุ่มเดียวกันนี้ด้วย!
โต๊ะข่าวภาคใต้ สถาบันอิศรา
