“คำนวน ชโลปถัมภ์” ระบุ “ทักษิณ-พจมาน” ขอลี้ภัยทางการเมืองเป็นสิทธิที่สามารถทำได้ และไม่มีผลกระทบต่อคดีทั้งที่เป็นโจทย์และจำเลย โดยเฉพาะคดีที่ดินรัชดาฯ มีการแสดงตัวไปแล้ว และมีการนัดสืนพยานเอาไว้ล่วงหน้าครบถ้วนจนถึงวันอ่านคำพิพากษา ส่วนกรณีที่ยังไม่ได้รายงานตัวศาลจะมีหนังสือแจ้งไปยังที่อยู่จริงก่อนดำเนินการต่อไปตามกระบวนการ ในขณะคดีที่เป็นโจทย์ ก็สามารถมอบอำนาจให้ผู้อื่นดำเนินการต่อไปได้เช่นกัน
หลังการตัดสินใจลี้ภัยทางการเมืองของ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี และภริยา สิ่งที่หลายคนแสดงความเป็นห่วงก็คือเรื่องดคีความทั้งที่เป็นโจทย์ และตกเป็นจำเลยจากการชงเรื่องของ คตส. ที่คณะรัฐประหารตั้งขึ้นมาเพื่อเอาผิด พ.ต.ท.ทักษิณ และครอบครัว ตลอดจนรัฐมนตรีร่วมรัฐบาลเป็นการเฉพาะ
รวมไปถึงกรณีคดีที่ดินรัชดาฯ ที่ พ.ต.ท.ทักษิณ และคุณหญิงพจมาน จะต้องเดินทางไปรายงานตัวต่อศาลในวันที่ 11 สิงหาคมที่ผ่าสนมา นั้น
กรณีดังกล่าว นายคำนวณ ชโลปถัมภ์ อดีตนายกสภาทนายความ และทนายความในคดีที่ดินรัชดาฯ ของพ.ต.ท.ทักษิณ และคุณหญิงพจมาน ชินวัตร เปิดเผยว่าในช่วงวันที่ผ่านมานับแต่มีข่าว พ.ต.ท.ทักษิณ จะขอลี้ภัยไม่ได้มีการติดต่อกันโดยตรง แต่เป็นการติดต่อผ่านคนใกล้ชิด โดยมีการยืนยันว่า พ.ต.ท.ทักษิณ จะยังไม่กลับประเทศไทยในช่วงนี้
ส่วนเหตุผลต่างๆ ก็คงปรากฎอยู่แล้วในแถลงการณ์ ส่วนในฐานะทนายความก็ทำหน้าที่เพียงกราบเรียนต่อศาลว่าท่านจะไม่ได้มาตามกำหนดนัด ด้วยเหตุผลของท่าน ที่เราไม่อาจจะก้าวล่วงไปได้ เป็นการกราบเรียนมาเพื่อทราบ ส่วนกรรมวิธีของศาลจะดำเนินการอย่างไร ประการใดตามกฏหมาย ท่านก็จะสั่งของท่านเอง
อย่างไรก็ตามคดีนี้สามารถดำเนินการต่อไปได้ เพราะว่าศาลได้นัดเอาไว้เป็นคดีต่อเนื่อง ณ วันนี้ที่ได้มีการนัดไว้เพื่อสืบพยานจำเลยต่อในวันที่ 19 และ 22 สิงหาคม และท่านนัดเพิ่มไว้อีก 3 วัน คือวันที่ 26 29 สิงหาคม และวันที่ 2 กันยายน สรุปแล้วกรอบเวลาท่านกำหนดไว้แน่ชัดแล้วว่าไม่เกิน 2 กันยายน ซึ่งเมื่อทั้งสองท่านไปแสดงตนต่อศาลแล้ว หลังจากนั้นศาลอนุญาติใหดำเนินกระบวนการพิจารณาลับหลัง ตั้งแต่ต้นเดือนกรกฎาคมเรื่อยมาจนถึงเดือนสิงหาคม ได้มีการพิจารณาลับหลังมาโดยตลอด หลังจากวันที่ 2 กันยายน ไปแล้วจะอนุญาตให้ฝ่ายโจทย์หรือจำเลยแถลงการณ์ปิดคดี หลังนั้นจะอ่านคำพิพากษาภายใน 7 วัน หรือ 14 วัน ตามที่ศาลได้เห็นสมควร
สำหรับเรื่องการลี้ภัยทางการเมือง เป็นสิทธิที่คุณทักษิณและคุณหญิง จะกล่าวอ้างได้ ท่านอาจจะไปอยู่ในประเทศใดประเทศหนึ่ง โดยหลักการก็คือต้องดูว่าสนธิสัญญาระหว่างประเทศ เรากับประเทศนั้นๆ มีสนธิสัญญาในเรื่องนี้หรือไม่
ส่วนในคดีที่คุณทักษิณฟ้องกลุ่มพันธมิตรฯ ในข้อหาหมิ่นประมาท ในกรณีที่คุณทักษิณลี้ภัยจะสามารถดำเนินคดีไปเรื่อยๆ เรื่องนี้สามารถมอบอำนาจให้ใครมาเป็นโจทย์แทน แล้วก็สามารถดำเนินคดีต่อไปได้ ไม่ว่าจะเป็นคดีเพ่งหรือคดีอาญา
แต่คดีอื่นๆ ที่คุณทักษิณยังไม่ได้ไปรายงานตัว ต้องดูตัวบทกฏหมาย เหมือนกับตัวอย่างในคดีนี้ ว่าท่านที่ถูกฟ้องร้องเป็นจำเลยในคดีใดคดีหนึ่งไม่มาแสดงตัวต่อศาลในนัดแรก แต่ว่าในนัดแรกอย่างไรก็ต้องมีตัวมา เพื่อศาลจะสอบถามว่าจะสู้คดีอย่างไร ถ้าไม่มีตัวแทนมาก็ไม่สามารถดำเนินการต่อไปได้ ถ้ามีตัวมาถึงจะดำเนินการ แต่หลังจากแสดงตัวแล้ว ก็จะดำเนินการในส่วนต่างๆต่อไปได้ แม้ว่าจำเลยจะไม่อยู่ต่อหน้าศาลก็ตาม เพราะฉะนั้นในคดีอื่นๆ อีกหลายคดีซึ่งคุณทักษิณยังไม่แสดงตัว ก็ไม่สามารถดำเนินคดีได้ ก็ต้องส่งหมายเรียก สำนวนการฟ้องและเอกสารไปยังที่อยู่จริงที่คุณทักษิณและคุณหญิงอยู่ เพื่อให้จำเลยได้รับทราบว่าตัวเขาถูกฟ้องในข้อหาอะไรเพื่อที่จะแก้ตัวหรือแต่งตั้งทนายความมาดำเนินคดีแทนได้ หลังจากนั้นถึงดำเนินคดีต่อไปได้ แต่อย่างไรก็ตาม ทุกคดีต้องมาต่อหน้าก่อนถ้าไม่มาต่อหน้าทุกคดีก็ม่สามารถดำเนินการได้
ส่วนความกดดันในการเป็นทนายในคดีดังกล่าว นายคำนวน กล่าวว่าไม่มีความกดดันผมเรียนว่าท่านให้ความกรุณาเต็มที่ปกติแผนกคดีศาลอาญาแผนกคดีผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองศาลจะเป็นผู้ถามพยานเอง เมื่อศาลถามแล้วศาลเห็นสมควรให้ฝ่ายโจทย์ถามหรือให้ฝ่ายจำเลยถาม จึงถามได้ ปรากฏว่าตลอดระยะเวลา ศาลอนูญาติให้ฝ่ายโจทย์และทนายฝ่ายจำเลยถามได้อันนี้ต้งอขอบพระคุณที่ศาลได้กรุณาเปิดโอกาสให้เราได้ซักถามพยานได้อย่างเต็มที่
สำหรับมุมมองต่อการที่ คตส.ใช้ทนายจากสภาทนายความในการดำเนินการฟ้องร้องคดี พ.ต.ท.ทักษิณ นั้นอันนี้เป็นเรื่องที่ทนายความทั่วประเทศแทงอกแทงใจว่าตามหลักกฏหมายของทนายความปีล่าสุด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในมาตรา78 ที่ผมจำได้ เพราะเราได้ปลุกปั้นเรื่องนี้มา 5 ปี 11 เดือน กว่าจะเป็นสภาทนายมาได้ เรายึดมั่นว่าสภาทนายมีหน้าที่อันสำคัญที่จะช่วยเหลือประชาชน ที่ยากไร้และไม่ได้รับความเป็นธรรม เราก็เสียใจที่ว่าคณะกรรมการสภาทนายความไปช่วยเหลือว่าความให้กับ คตส. โดยไม่เข้าหลักเกณฑ์ เราถือว่า คตส.ไม่ใช่ผู้ยากจนและไม่ใช่ผู้ที่ไม่ได้รับความเป็นธรรม ก็อยากให้ยึดหลักอันนั้น ส่วนจะมาจากทางไหน เราไม่ได้คำนึงถึง คุณมีหลักเกณฑ์มาถ้ายากไร้และไม่ได้รับความเป็นธรรม ก็สามารถช่วยเหลือได้
โดยส่วนตัวผมได้มีการยกหูถึงคุณเดชอุดม ไกรฤทธิ์ นายกสภาทนายความ คนปัจจุบัน บอกว่าการทำอย่างนี้จะผิดหลักเกณฑ์ ว่าถ้าเขาจะจ้างให้เป็นส่วนตัวก็ให้จ้างไปเลย แต่อย่ามาบอกว่าจะส่งมาให้สภาทนายความจัดการ อันนี้มันไม่ถูกหลักการและจะถูกตำหนิ เราในฐานะรุ่นพี่ก็ตำหนิ
ขณะที่ในบ่ายวันเดียวกัน ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ได้ออกหมายจับ พ.ต.ท.ทักษิณ และคุณหญิงพจมาน ชินวัตร ภริยา ที่ตกเป็นจำเลยที่ 1 และ 2 ในคดีทุจริตจัดซื้อที่ดินย่านรัชดาฯ หลังจากจำเลยทั้งสองไม่เข้ามารายงานตัวกับศาลตามกำหนด
โดยทนายความจำเลยยื่นคำร้องว่าได้รับรายงานจากการประสานงานว่าจำเลยทั้ง 2 ยังไม่ได้เดินทางกลับประเทศไทย และไม่สามารถมารายงานตัวในศาลวันนี้ได้ ซึ่งองค์คณะผู้พิพากษาพิจารณาแล้วเห็นว่าการที่จำเลยทั้ง 2 ไม่มารายงานตัวต่อศาลตามกำหนด ถือเป็นการผิดสัญญาประกัน จึงให้ปรับจำเลยทั้ง 2 ตามสัญญาประกัน ให้ธนาคารนำเงินตามสัญญาประกันต่อศาลภายใน 5 วัน และให้ออกหมายจับจำเลยทั้ง 2
อนึ่ง ตามสัญญาประกันของ พ.ต.ท.ทักษิณ มีมูลค่า 8 ล้านบาท ส่วนคุณหญิงพจมาน มีมูลค่า 5 ล้านบาท
